GR
EN 
Εισαγωγικά
Στην έμμεση δημοκρατία, οι αποφάσεις λαμβάνονται όχι από τους πολίτες, αλλά από τους εκπροσώπους τους πολιτικούς, οι οποίοι με τη σειρά τους οφείλουν να σέβονται την εντολή που έλαβαν από αυτούς.
Εν προκειμένω, η απερχομένη κυβέρνηση είχε πάρει δύο «εντολές», οι οποίες ωστόσο αποδείχθηκαν – για όσους την ψήφισαν, καθόσον οι υπόλοιποι ήδη το γνώριζαν – αμοιβαίως αποκλειόμενες:
Α) Παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη, αποφυγή της «άτακτης χρεοκοπίας»
Β) Κατάργηση των Μνημονίων και αποφυγή υπογραφής νέου Μνημονίου.
Όταν αποδείχτηκε η αντιφατικότητα των δύο «υποσχέσεων», η δημοκρατική κυβέρνηση θα μπορούσε να ξεκαθαρίσει την κατάσταση και τη θέση της με δύο τρόπους:
1) Δημοψήφισμα, στο οποίο να υπάρχει σαφώς ερώτημα (ή ερωτήματα) που να ξεκαθαρίζει την άποψη των πολιτών σε σχέση με τα παραπάνω (Α) ή (Β).
2) Επιλογή του (Α) ή του (Β) χωρίς δημοψήφισμα, αλλά με αυξημένη πλειοψηφία από τη Βουλή (των αντιπροσώπων του λαού), τουλάχιστον των 2/3 των βουλευτών, εφόσον η αυξημένη αυτή πλειοψηφία προβλέπεται σε αρκετές άλλες συνταγματικές διατάξεις.
3) Προσφυγή σε νέες βουλευτικές εκλογές, στις οποίες τα κόμματα θα κατέβαιναν με διαφοροποιημένο πρόγραμμα συμβατό με το αναμφισβήτητο γεγονός της ασυμβατότητας του (Α) με το (Β).
Η παρούσα κατάσταση
Αντί των παραπάνω επελέγησαν, όπως είναι γνωστό τα εξής:
- Η διεξαγωγή δημοψηφίσματος που δεν ξεκαθάριζε την κατάσταση και τη λαϊκή βούληση σε σχέση με το (Α) ή (Β) και το οποίο επιπλέον επιδείνωσε δραματικά την ήδη ασφυκτική οικονομική κατάσταση.
- Η ψήφιση ενός 3ου Μνημονίου με αυξημένη πλειοψηφία, μολονότι οι κυβερνητικοί βουλευτές πράγματι δεν είχαν λάβει τέτοια εντολή. Αυτό ωστόσο ήταν αναγκαίο για να αποφευχθεί η άμεση εξέλιξη (Β) – για την οποία επίσης δεν είχαν λάβει αντίστοιχη εντολή, ενώ δεν υπήρχε πλέον χρόνος για οποιαδήποτε καθυστέρηση.
- Παραίτηση της κυβέρνηση και δρομολόγηση προκήρυξης εκλογών, μετά την ψήφιση του 3ου Μνημονίου, το οποίο δέσμευε διεθνώς τη χώρα, ενώ παράλληλα της παρείχε τη δυνατότητα να επιβιώσει εντός ευρωζώνης με προοπτική διεξόδου από την κρίση.
Διερωτάται κανείς ευλόγως ποιά αλήθεια είναι η οποιαδήποτε «δημοκρατική λογική» των παραπάνω επιλογών, ενώ οι απαντήσεις που έχουν ήδη δοθεί από τον πρώην πρωθυπουργό κ. Τσίπρα και τα λοιπά στελέχη του κόμματός του δεν είναι πειστικές στο ελάχιστο.
Κριτική στις πρωθυπουργικές επιλογές – Η αποφυγή των εκλογών
Εφόσον (καλώς κατά τη γνώμη μας) επελέγη τελικά η υπογραφή του Μνημονίου (επιλογή Α) χωρίς προηγούμενο δημοψήφισμα ή εκλογές, λόγω των εκτάκτων οικονομικών συνθηκών και της έλλειψης επαρκούς χρόνου, ήδη είχαμε ξεφύγει στην πράξη από τη λογική της «ανυπαρξίας εντολής για ψήφιση Μνημονίου». Με ποια λογική την επικαλούνται τώρα;
Μετά τις δηλώσεις των βουλευτών της «αριστερής πλατφόρμας» ότι δεν στηρίζουν πλέον την κυβέρνηση και τη στάση τους στις κρίσιμες ψηφοφορίες, υπήρχε πράγματι ζήτημα απωλείας της «δεδηλωμένης» και η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να σταθεί ούτε με τη λεγόμενη ψήφο ανοχής (ή αποχής!), καθόσον δεν θα διέθετε ούτε τους 120 βουλευτές που απαιτεί το Σύνταγμα.
Η κυβέρνηση πράγματι έπρεπε να παραιτηθεί. Θα μπορούσε ωστόσο να προκύψει μια νέα κυβέρνηση ειδικού σκοπού.
Και ο «ειδικός σκοπός» είναι ο εξής: Εφαρμογή διά νομοθετημάτων μόνο των προβλέψεων του 3ου Μνημονίου, το οποίο είχαν ήδη ψηφίσει. Εφόσον η ψήφιση του ίδιου του Μνημονίου είχε χαρακτηρισθεί αποδεκτή και εθνικώς επιβεβλημένη, με ποια λογική δεν θα ήσαν επίσης επιβεβλημένη η ψήφιση των εφαρμοστικών του νόμων;
Η νέα αυτή κυβέρνηση θα ελάμβανε νέα ψήφο εμπιστοσύνης όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα για να εκπληρώσει τον συγκεκριμένο σκοπό.
Παράλληλα θα εδικαιούτο να ψηφίσει δύο απαραίτητες (και υπεσχημένες από όλα τα κόμματα) διατάξεις, για
- Τροποποίηση του εκλογικού νόμου προς την απόλυτη απλή αναλογική ώστε η επόμενη βουλή να είναι όσο γίνεται περισσότερο αντιπροσωπευτική και εφόσον έχει γίνει πλέον κοινή συνείδηση ότι οι μονοκομματικές κυβερνήσεις δεν είναι ούτε δυνατές ούτε επωφελείς για τη χώρα
- Δρομολόγηση των διαδικασιών για Αναθεώρηση του Συντάγματος
Στις παραπάνω θα μπορούσαν να προστεθούν μόνο επείγουσες ανάγκες που θα προέκυπταν στο μεταξύ, όπως π.χ. το μεταναστευτικό, εφόσον η κειμένη νομοθεσία δεν μπορούσε να τις καλύψει, με τη λογική του Μείζονος και επείγοντος Εθνικού Προβλήματος.
Ο Μονόδρομος του Μνημονίου-3
Σε ένα σημαντικό άρθρο, ο ομότιμος Καθηγητής του Πολυτεχνείου κ. Θεοδόσης Τάσιος είχε γράψει:
«Ας διακρίνομε λοιπόν πρώτα τα καθαρώς επιστημονικά απ’ τα πολιτικά προβλήματα. Στα επιστημονικά, όταν διαθέτομε αντικειμενικά δεδομένα (τα «εισαγόμενα»), θα καταλήξομε σε ένα και μόνον «εξαγόμενο» – και αναφέρομαι στους ώριμους τομείς της επιστήμης, με δοκιμασμένες μεθόδους και θεωρίες. Τα πολιτικά προβλήματα, όμως, συνίστανται στην επιλογή μιας λύσης ενός διλήμματος για την οποία δεν αρκούν οι Γνώσεις αλλ’ απαιτείται η επίκληση προτεραιότητας Αξιών: Διαθέτω δηλαδή όλα τα αντικειμενικά δεδομένα (πρώτη υποχρέωση του πολιτικού – ψηφοφόρου ή ψηφιζομένου), καταλήγω επιστημονικώς σε δυο-τρεις εναλλακτικές λύσεις (με πλήρη περιγραφή των συνεπειών τους εν τόπω και χρόνω), και επιλέγω «επικαλούμενος τις Αξίες μου και αποδεχόμενος ενεπιγνώτως τις συνέπειες της επιλογής μου».
Εδώ βρισκόμαστε σε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση: Πρέπει να εφαρμόσουμε ένα δύσκολο («σκληρό») πρόγραμμα, ανεξαρτήτως πολιτικών προτιμήσεων και ιδεολογιών. Έχουμε δηλαδή ένα «μονόδρομο».
Επειδή δεν είναι σε κανένα ευχάριστο να μην έχει εναλλακτικές, ο μονόδρομος αυτός θα πρέπει να διανυθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα και στον ελάχιστο δυνατό χρόνο. Σ’ αυτό μπορούν και πρέπει να συνδράμουν όλες οι φιλο-ευρωπαϊκές δυνάμεις (ή δυνάμεις της ρεαλιστικής φιλολαϊκής πολιτικής), όπως ήδη έπραξαν έως τώρα.
Όταν διανύσουμε το «υποχρεωτικό μέρος» της συμφωνίας, όταν η χώρα ανακάμψει και βρεθούμε στο «ξέφωτο» της δυνατότητας πολλαπλών πολιτικών επιλογών, τότε – και μόνο τότε – έχει νόημα να επικρατήσει η μία ή η άλλη πολιτική εκδοχή για το «δέον γενέσθαι» βάσει ιδεολογίας.
Τότε και μόνο τότε θα έχει νόημα η διεξαγωγή προώρων – ας μην το ξεχνάμε αυτό – εκλογών.
Επίλογος
Πολιτικά τερτίπια και παιχνίδια εξουσίας και μάλιστα με αβέβαια έκβαση και με μόνη σίγουρη την περαιτέρω επιβάρυνση της διαλυμένης οικονομίας είναι το μόνο που δεν χρειαζόμασταν στη φάση που διανύουμε.
Παραταύτα, οι εκλογές δρομολογήθηκαν από τον ίδιο τον κ. Τσίπρα και το στενό του κύκλο.
Πολύ αμφιβάλλω αν οι υπόλοιποι βουλευτές του συμμερίζονταν τις ίδιες απόψεις.
Αυτό δεν είναι τυχαίο και δείχνει την αντίληψη που έχει ο πρώην πρωθυπουργός για το εθνικό συμφέρον.
Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι όλες οι λοιπές πολιτικές δυνάμεις δεν ήθελαν εκλογές, μολονότι μάλλον προσδοκούσαν (πλην ίσως των ΑΝΕΛ) αύξηση της κοινοβουλευτικής τους εκπροσώπησης…
Όλα αυτά τα λέμε κατ’ αρχήν, επειδή ως υπεύθυνοι πολίτες πρέπει να έχουμε αποκρυσταλλωμένη γνώμη για το «δέον γενέσθαι», ακόμη και όταν γνωρίζουμε ότι τα πράγματα δεν περνούν από το χέρι μας.
Προς το παρόν… Γιατί κάποια στιγμή, ελπίζουμε σύντομα, θα αρχίσουν να περνούν…
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο politicaldoubts.com)
