GR
EN 
Στις 23 Απριλίου η Eurostat δημοσίευσε ένα δελτίο τύπου με τους κύριους οικονομικούς δείκτες της Ευρώπης για το 2013.
Την ίδια μέρα ο πρόεδρος του Eurogroup Dijsselbloem (Ντάισελμπλουμ) εξέδωσε μια ανακοίνωση τύπου όπου «χαιρετίζει» το πρωτογενές πλεόνασμα της Ελλάδας. Αμέσως ανακοινώθηκε ευρέως ότι η Eurostat επιβεβαίωσε ένα πρωτογενές πλεόνασμα των 3,4 δις. Μόνο που στην πραγματικότητα στην ανακοίνωση της Eurostat πουθενά δεν αναφέρεται κάτι για πρωτογενές πλεόνασμα στην Ελλάδα, και πολύ λιγότερο για 3,4 δις. Το χειρότερο είναι ότι μερικές μέρες νωρίτερα η ΕΛΣΤΑΤ σε δικό της δελτίο τύπου είχε ανακοινώσει ότι το 2013 είχαμε ένα τεράστιο πρωτογενές έλλειμμα 15,9 δις ευρώ (για την ακρίβεια 15,887 δις ή το 8,7% του ΑΕΠ - πίνακας 2). Το ίδιο αποτέλεσμα βρίσκουμε στην βάση δεδομένων της ΕΚΤ. Και το ίδιο θα διαβάσουμε στο “Statistical Annex of European Economy, spring 2014” όταν θα δημοσιευθεί σε λίγες μέρες.
Σε ένα ξενόγλωσσο άρθρο διαβάζουμε τι συνέβη: Επειδή σύμφωνα με τον ορισμό της Eurostat (που χρησιμοποιείται παντού στην Ευρωπαϊκή Ένωση) το 2013 δεν είχαμε πρωτογενές πλεόνασμα αλλά αντίθετα ένα μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα η κυβέρνησή μας χρησιμοποίησε άλλο ορισμό. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό συν τοις άλλοις αφαιρούνται από το πρωτογενές ισοζύγιο μερικά «εφάπαξ» πρωτογενή έξοδα – κυρίως την μεγάλη οικονομική υποστήριξη των 19,3 δις που το 2013 δόθηκε στις τράπεζες. (Όπως βλέπουμε στον πίνακα 3 του δελτίου τύπου της ΕΛΣΤΑΤ και το 2012 είχαμε δώσει 5,3 δις υποστήριξη στις τράπεζες, εξού τα εισαγωγικά στην λέξη εφάπαξ.) Αλλά επίσης αφαιρούνται μερικά εφάπαξ έσοδα όπως η επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών των ευρωπαϊκών κρατικών τραπεζών (περίπου 2,7 δις). Όπως διαβάζουμε στο ίδιο άρθρο πρόκειται για έναν τροποποιημένο ορισμό που χρησιμοποιείται μόνο για την Ελλάδα, και το οποίο πράγματι αποδίδει ένα «πρωτογενές πλεόνασμα» 1,5 δις.
Αυτός ο τροποποιημένος ορισμός του πρωτογενούς πλεονάσματος έχει συμφωνηθεί με την Τρόικα στο πλαίσιο του ΠΟΠ (προγράμματος οικονομικής προσαρμογής). Ο αναγνώστης μπορεί να βρει τις λεπτομέρειες για αυτόν τον τροποποιημένο ορισμό στο «Τεχνικό Μνημόνιο Συνεννόησης» (ΤΜΣ) του Ιουλίου του 2013. Ο τροποποιημένος ορισμός έχει νόημα, καθώς υπολογίζει πόσο θα ήταν το πρωτογενές ισοζύγιο αν τα δημοσιονομικά μας ήταν ενός κανονικού κράτους χωρίς τις έκτατες καταστάσεις που σήμερα υπάρχουν λόγω της κρίσης. Αλλά φυσικά δεν έχει νόημα να υποστηρίζει κανείς την ύπαρξη «πρωτογενούς πλεονάσματος» ως απόδειξη ότι βγαίνουμε από την κρίση χρησιμοποιώντας μια φόρμουλα που έχει γίνει για την υπόθεση ότι δεν υπάρχει κρίση.
Τέλος αναρωτιέται κανείς από που προκύπτει το «πρωτογενές πλεόνασμα» των 3,4 δις που αναφέρθηκε παντού στα ελληνικά ΜΜΕ, εφόσον και με τον τροποποιημένο ορισμό του ΤΜΣ είναι 1,5 δις; Φαίνεται ότι η πηγή είναι ένα δελτίο τύπου του Σταϊκούρα, αναπληρωτή υπουργού εξωτερικών. Εκεί στο σημείο #2 αναφέρει «Το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών (ESA 95), χωρίς την επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, διαμορφώθηκε περίπου στα 3,4 δισ. ευρώ.» Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι ο Σταϊκούρας πήρε το πρωτογενές έλλειμμα των 15,9 δις σύμφωνα με τον πρότυπο ορισμό της ΕΕ, αφαίρεσε τα 19,3 δις της ενίσχυσης που δόθηκε στις τράπεζες, και έτσι δημιούργησε ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,4 δις ευρώ. Δηλαδή δεν χρησιμοποίησε ούτε τον ορισμό πρωτογενούς πλεονάσματος της ΕΕ ούτε αυτόν που συμφωνήθηκε στο ΤΜΣ αλλά έναν τρίτο ορισμό που ο ίδιος απλώς έβγαλε από το μανίκι του. Μέσα σε λίγες ώρες όλα τα ελληνικά ΜΜΕ και δεκάδες χιλιάδες ιστοσελίδες είχαν αναπαραγάγει την είδηση ότι η Eurostat «επιβεβαίωσε» ή «σφράγισε» ότι το 2013 είχαμε πρωτογενές πλεόνασμα 3,4 δις. Καταλαβαίνουμε λοιπόν με τι τρόπο λειτουργεί η ενημέρωση του ελληνικού λαού.
