Δεν ξέρω πόσοι από εσάς θυμάστε τον Ακη Τσοχατζόπουλο να κάνει δηλώσεις στα ΜΜΕ τη δεκαετία του ’90. Συνήθως το πλάνο ξεκινούσε από το σημείο που ο υπουργός άκουγε την ερώτηση και άρχιζε να απαντά και ο σκηνοθέτης την έκοβε σε κάποιο σημείο. Σπάνια την ακούγαμε ολόκληρη από την αρχή μέχρι το τέλος. Όχι τυχαία. Δεν έβγαζε νόημα. Ελπίζω δε όλοι σας να θυμάστε πόσο συχνά ακούγατε λέξεις όπως «λαός», «προοδευτική παράταξη», «σοσιαλισμός», «κοινωνική πολιτική», «ο λαός στην εξουσία» και πολλές άλλες λέξεις και εκφράσεις. Αλλά και από τη Νέα δημοκρατία του Μιχάλη Λιάπη, συγγραφέα του βιβλίου «Για ένα νέο ήθος» ακούγατε για τη «μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη», για «επανίδρυση του κράτους» και πολλά άλλα.
Λόγια, λόγια, λόγια. Και η αριστερά βέβαια, αυτή που δεν κυβέρνησε ποτέ όπως μας λέει αγνοώντας βολικά ότι μέσα σε συνδικαλιστικούς φορείς, σε δήμους αλλά και στα πανεπιστήμια όχι απλά κυβέρνησε αλλά πιθανόν, αν κάποια στιγμή μετρήσουμε τις επιδόσεις της σε σχέση με τη δύναμη της, μπορεί να αποδειχθεί ότι ήταν και χειρότερη από τα άλλα κόμματα.
Και ερχόμαστε στο σήμερα όπου το λεξιλόγιο έχει προφανώς αλλάξει, αλλά η ουσία παραμένει η ίδια όπως παλιά. «Μνημονιακοί» και «αντιμνημονιακοί», «πατριώτες» και «δοσίλογοι», «αριστερά των λαών της Ευρώπης», «γνήσιο κομμουνιστικό κίνημα» και πολλά άλλα. Αλήθεια, τα πιστεύετε όλα αυτά; Πρόσφατα ξεκίνησε μια συζήτηση για το πώς ένα κόμμα μπορεί να χαρακτηριστεί εγκληματική οργάνωση. Και ενώ η Χρυσή Αυγή έχει χαρακτηριστεί εγκληματική οργάνωση από τη δικαιοσύνη, ο λαός με το δίκιο του θεωρεί ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ίσως να πληρούν περισσότερα κριτήρια για να λάβουν και αυτά τον ίδιο χαρακτηρισμό.
Μιλώντας πλέον αναγκαστικά με τα άκρα που έχουν μεγαλώσει δυσθεώρητα στη πολιτική σκηνή, δηλαδή με το ΣΥΡΙΖΑ και τη Χρυσή Αυγή, διαπιστώνεις ότι για το θέμα της χρηστής διακυβέρνησης επικαλούνται τις αξίες τους. Η αριστερά για παράδειγμα λέει ότι είναι στην ιδεολογία της η αντίσταση στη διαφθορά και η προστασία του δημόσιου πλούτου. Η δε Χρυσή Αυγή επικαλείται το πατριωτικό καθήκον των στελεχών της απέναντι στην Ελλάδα για να γίνει χρηστή διακυβέρνηση.
Ξέρετε κάτι; Έχουν δίκιο και οι δύο και εγώ προσωπικά τους πιστεύω. Γιατί γνωρίζω από πρώτο χέρι ότι ακόμα και τη δεκαετία του ’80 του ’90 αλλά και του 2000 υπήρξαν στελέχη όλων των τότε κομμάτων, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΣΥΝ και του ΚΚΕ που ΤΙΜΗΣΑΝ την ιδεολογία τους και υπηρέτησαν χωρίς κανένα προσωπικό όφελος το δημόσιο πόστο στο οποίο ετάχθησαν. Εκεί όμως που έχουν άδικο είναι ότι μεμονωμένα στελέχη μιλούν εξ ονόματος όλου του χώρου που εκπροσωπούν. Πως μπορεί να είστε σίγουρος για τον διπλανό σας όταν έχουμε τόσα παραδείγματα ανθρώπων που μέσα σε όλους τους πολιτικούς χώρους δρούσαν με προσωπική ατζέντα; Και πως μπορείς εσύ σαν πολίτης να τρως ξανά κουτόχορτο με διαφορετικό περιτύλιγμα;
Θα περίμενε κανείς ότι ο πολίτης, μέσα από την αηδία του για όσα αποκαλύπτονται τώρα, να οδηγηθεί σε ένα άλλο άκρο, διαφορετικό από αυτό που ακούμε στα ΜΜΕ. Θα περίμενε ότι ο πολίτης θα ζητούσε όλη η διοίκηση να αντικατασταθεί με υπολογιστές, όπου ένας μεγάλος κεντρικός υπολογιστής θα προγραμματίζονταν μια φορά με τους νόμους και τους περιορισμούς που θα όριζε η βουλή και μετά δε θα δέχονταν ούτε παρεμβάσεις, ούτε λαδώματα, ούτε εξυπηρετήσεις. Θα περίμενε κανείς ότι ο πολίτης θα διάλεγε το πιο ψυχρό και άκαμπτο μέσο διακυβέρνησης. Αλλά φευ, ο Έλληνας έχει εκπαιδευτεί να είναι τεχνοφοβικός από την εποχή που ήταν στο σχολείο, από την εποχή που μάθαινε σαν ποίημα και έγραφε εκθέσεις με τις σκέψεις του ότι «Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών των ανθρώπων δεν ήτανε τόσο κοντά η μία στην άλλη, όσο είναι σήμερα, κι όμως ποτέ άλλοτε οι καρδιές των ανθρώπων δεν ήταν τόσο μακριά η μία από την άλλη, όσο είναι σήμερα» και «Στη σημερινή εποχή του τεχνολογικού θριάμβου, το άτομο κινδυνεύει να χάσει την ανθρωπιά του. Να προτείνετε τρόπους με τους οποίους θα μπορέσει να κρατήσει την ανθρωπιά του αξιοποιώντας ταυτόχρονα την τεχνολογία προς όφελός του». Εγώ προσωπικά, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα, έχω φέρει τη καρδιά μου απίστευτα κοντά με ανθρώπους που είναι απίστευτα μακριά. Και δεν είμαι ο μόνος και έχω συναντήσει κινήματα ανθρωπισμού που χωρίς τη τεχνολογία θα ήταν αδύνατο να διαδοθούν σε μεγάλους πληθυσμούς. Η προπαγάνδα καλά κρατεί…
Και βέβαια η μηχανογράφηση της δημόσιας διοίκησης δεν θα έπρεπε να έχει πολιτική ταμπέλα. Πόσο πιο όμορφα θα ήταν αν όλοι, ακόμα και τα άκρα, διατυμπάνιζαν ότι πρώτα θα εγκαταστήσουν εκείνα τα συστήματα που εξασφαλίζουν τη μικρότερη δυνατή διαφθορά και παρέμβαση των πολιτικών στη δημόσια διοίκηση και μετά μας έλεγαν τις απόψεις τους για τη διακυβέρνηση. Αντίθετα ένα πλήρως αυτοματοποιημένο κράτος δεν είναι στην ατζέντα κανενός, δε θα αργήσουν δε να βρεθούν και επικριτές παρομοιάζοντάς το με το μοχθηρό υπολογιστή HAL της «Οδύσσειας του διαστήματος».
Στη κατάσταση που βρισκόμαστε πλέον ως χώρα δεν έχει νόημα να βγαίνει ο οποιοσδήποτε και να λέει «τα ‘λεγα εγώ αλλά κανένας δε με άκουγε», είτε πρόκειται για φυσικό πρόσωπο, είτε πρόκειται για κόμμα. Οι πολιτικές δυνάμεις έχουν καθήκον να πάρουν θέση αλλά και πρακτικά μέτρα που θα εξασφαλίσουν το πλήρη διαχωρισμό του κράτους από την πολιτική, αλλά και θα ελαχιστοποιήσουν τη δυνατότητα επίορκων της δημόσιας διοίκησης να εκμεταλλεύονται τη θέση τους με σκοπό τον προσπορισμό ιδιοτελών συμφερόντων. Από εκεί και πέρα, ως ζηλωτές της ιδεολογίες τους ας προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούν για τη χώρα μας - ευπρόσδεκτο είναι.
Φωτο: Το "ματι" του υπολογιστή HAL9000 από τη ταινία "Οδυσσεια του διαστήματος"