GR
EN 
Αυτό που μόλις τώρα διαβάσατε ως τίτλο δεν είναι τίποτα άλλο από μια επιτυχημένη διαπραγμάτευση. Μια από τις πολλές διαπραγματεύσεις που κάνει ο καθένας μας σε καθημερινή βάση.
Διαβάζουμε εδώ και λίγες μέρες ότι οι διαπραγματεύσεις με τη τρόϊκα έχουν παγώσει. Για το λόγο αυτό καθυστερεί η εκταμίευση της δόσης του δανείου ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Η διαπραγμάτευση είναι περίπου όπως στο τσίρκο. Είσαι μαϊμού, κάνεις τα κόλπα που σου δίδαξαν, παίρνεις τη μπανάνα. Η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω είναι ότι η Ελλάδα είναι μια κακή μαϊμού. Πόσο ταπεινωτικό ακούγεται να σε αποκαλούν μαϊμού που πρέπει να κάνεις κόλπα για να ζήσεις.
Αν είσαι όμως αξιωματούχος της τρόϊκας αυτό οφείλεις να το ξέρεις. Δε μπορεί μετά από τόσα χρόνια να έρχεσαι στην Ελλάδα και να περιμένεις ότι θα μπορέσεις να διαπραγματευτείς εύκολα με την άλλη πλευρά. Αντιγράφω από το Πρώτο Θέμα της 25/04/2010 δηλώσεις του Paul Tomsen «Έχω πάει και ελέγξει σχεδόν 30 χώρες. Αυτά που βλέπω εδώ δεν τα είδα πουθενά». Το άρθρο συμπληρώνει επιπλέον τη συζήτηση σχετικά με τη διαφθορά στο δημόσιο τομέα “Κατόπιν, οι γιάπηδες του ΔΝΤ έθιξαν ένα άλλο θέμα, αυτό της διαφθοράς, έχοντας κατά νου όλες τις εκθέσεις διεθνών οργανισμών αλλά και γνωρίζοντας όλα τα τρικ που χρησιμοποιούνται σε όλες τις διεφθαρμένες χώρες. Ρώτησαν λοιπόν πόσους διεφθαρμένους δημοσίους υπαλλήλους έπιασαν τα τελευταία χρόνια και πού βρίσκονται αυτοί. Η απάντηση που πήραν τους «κούφανε» και πάλι:
«Ξέρετε, αυτά τα θέματα άπτονται της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης, οι δε διαδικασίες είναι χρονοβόρες και δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε επακριβώς την εξέλιξη της κάθε υπόθεσης»”.
Άρα είναι σαφές ότι η τρόϊκα ξέρει τι γίνεται. Και δε θα έπρεπε να φαίνεται περίεργο ότι τα προβλήματα ανέκυψαν τώρα που η δόση είναι μόλις ένα δις ευρώ σε σχέση με πριν ένα χρόνο που οι δόσεις ήταν της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων. Είναι επίσης σαφές ότι το τέλμα στο οποίο βρισκεται η χώρα πρέπει να χρεωθεί όχι μόνο στην δική μας πλευρά αλλά και στη τρόϊκα. Η αποτυχία μεταρρύθμισης της Ελληνικής οικονομίας, η ουσιαστική ατιμωρησία όσων μας έφτασαν σε αυτό το σημείο αλλά και η ουσιαστική επιβίωση όλων όσων παρασιτούσαν από το δημόσιο προϋπολογισμό είναι δεδομένα. Άρα εδώ προκύπτει ξεκάθαρα μια αδυναμία από πλευράς τρόϊκας να επιβάλει τις μεταρρυθμίσεις. Και εδώ είναι που ξεκινούν τα ερωτήματα. Μήπως είναι ανίκανοι διαπραγματευτές; Μήπως υπάρχει κρυφό σχέδιο υφαρπαγής της ιδιωτικής περιουσίας, ένα κρυφό μνημόνιο όπου στην ουσία οι Ευρωπαίοι δεν ζητούν μεταρρυθμίσεις αλλά ιδιωτική περιούσία; Μήπως ισχύει αυτό που ακούγεται στις Βρυξέλλες ότι η Ε.Ε. ούτε έχει μηχανισμούς αλλά ούτε και πολιτική βούληση να επέμβει στο εσωτερικό ενός κράτους γιατί μια οποιαδήποτε επέμβαση θα δημιουργούσε προηγούμενο και θα συναντούσε αντιδράσεις από άλλες χώρες;
Καταλήγουμε λοιπόν ότι υπάρχει ένα πρόβλημα. Το πρόβλημα της διαπραγμάτευσης από την τεχνική του πλευρά. Όχι το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης, αλλά η ίδια η διαπραγμάτευση ως διαδικασία. Πως γίνεται η σωστή διαπραγμάτευση; Ποιοι είναι κορυφαίοι διαπραγματευτές; Προσωπικά όταν ακούω τη λέξη διαπραγμάτευση στο μυαλό μου, έρχεται ένας άνθρωπος, ένας κορυφαίος διαπραγματευτής, ο μακαρίτης Richard Holbrook. Ένας αντικειμενικά ικανότατος άνθρωπος που διαχειρίστηκε σημαντικά γεγονότα ειδικά της δεκαετίας του 1990 και ουσιαστικά διαμόρφωσε την ιστορία! Η μεγαλύτερή του επιτυχία – για να τον θυμηθούμε καλύτερα – υπήρξε η συνθήκη του Dayton, με την οποία τερματίστηκε ο εμφύλιος πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία. Ήταν ο άνθρωπος που διαμεσολάβησε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τη νύχτα των Ιμίων. Εκείνη τη κρίσιμη νύχτα που οι δύο χώρες έφτασαν στα πρόθυρα του πολέμου και διέκοψαν πλήρως τη μεταξύ τους επικοινωνία, ο Holbrook ήταν αυτός που μέσα σε μια νύχτα απέτρεψε ένα πόλεμο. Το «ευχαριστώ τους Αμερικανούς» του Σημίτη μέσα στη βουλή ουσιαστικά απευθύνονταν στον Holbrook. Ίσως αν έλεγε «ευχαριστώ τον Richard Holbrook» να ήταν και πιο δίκαιος αλλά και να απέτρεπε όλο αυτό το μένος εναντίον του που ξέσπασε από αυτή τη δήλωση.
Η τελευταία αποστολή του Holbrook πριν το θάνατό του ήταν στο Αφγανιστάν. Πηγαίνοντας ο ίδιος εκεί και βλέποντας τη κατάσταση έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«΄Ενα από τα πιο αποτελεσματικά μέτρα που θα μπορούσε να πάρει η Ουάσιγκτον θα ήταν να δώσει ώθηση στον αγροτικό τομέα του Αφγανιστάν ο οποίος στο παρελθόν υπήρξε μια παραγωγική και κερδοφόρος πηγή εξαγωγών. Αντιγράψτε την παλιά επιτυχία και οι Αφγανοί θα έχουν χρήμα και εργασία – και αυτό με τη σειρά του θα φέρει σταθερότητα στη χώρα.» Ζήτησε ένα εντελώς νέο επαναπροσδιορισμό του προβλήματος των ναρκωτικών του Αφγανιστάν δηλώνοντας ότι τα αυστηρά προγράμματα εκρίζωσής τους είναι καταδικασμένα να αποτύχουν.
Μελετώντας κανείς τη περίπτωση του Αφγανιστάν διαπιστώνει με έκπληξη ότι μπορεί η χώρα να είναι βυθισμένη στο χάος αλλά η κρίση πλέον έχει παγιωθεί - άρα δεν τη λές πια κρίση. Όλοι οι κάτοικοι έχουν συνηθίσει, ενώ μια μεγάλη μερίδα πληθυσμού, ειδικά όσοι βρίσκονται πέριξ των ένοπλων δυνάμεων της χώρας, απολαμβάνει προνόμια και ζεστό αμερικάνικο χρήμα με αποτέλεσμα να μη θέλει να αλλάξει κάτι. Μάλιστα οι ίδιοι ενισχύουν αντάρτικες δυνάμεις όταν αυτές φαίνεται ότι αποδυναμώνονται.
Κάτι σας θυμίζουν όλα αυτά; Μήπως θυμίζουν λίγο Ελλάδα; Και μήπως η περίπτωσή μας είναι τέτοια που ως διαπραγματευτής θα χρειάζονταν κάποιος με τις ικανότητες του Richard Holbrook; Ένας διπλωμάτης που πέτυχε να έχει κερδίσει την ανώτατη τιμή που θα μπορούσε να κερδίσει κάποιος που ασχολείται με αυτό το αντικείμενο, τη διάκριση του «Κορυφαίου Διαπραγματευτή» της νομικής σχολής του Harvard University σε συνεργασία με το Tufts και το ΜΙΤ, του «Program on Negotiation».
Με το βραβείο αυτό που δίνεται από το 2000 έχουν τιμηθεί σπουδαίες προσωπικότητες ως κορυφαίοι διαπραγματευτές. Αυτό που έχει ενδιαφέρον σε αυτά τα βραβεία είναι ότι το μόνο βραβείο που δόθηκε σε άτομο από το χώρο των επιχειρήσεων αφορά τον κύριο Bruce Wasserstein, CEO της Lazard, το 2007. Ο κύριος Wasserstein έφυγε πρόωρα από το μάταιο τούτο κόσμο το 2009, όμως η εταιρία του θεωρείται η κορυφαία σε θέματα παροχής συμβουλών αναδιάρθρωσης χρέους. Αν θυμάστε πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες με τον IIF, η Ελλάδα προσέλαβε τη Lazard ως σύμβολο της με σκοπό την αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι λογικό τέτοιες συμφωνίες να μην αποκτούν μεγάλη δημοσιότητα και να μη διαρρέουν όλες οι λεπτομέρειες. Είναι γνωστό επίσης πως το 2010, λίγο πριν ξεσπάσει τελικά η κρίση του χρέους, ο CEO της Goldman Sachs μαζί με επιτελείς του επισκέφτηκαν την Αθήνα με σκοπό να προτείνουν μαγείρεμα του χρέους με σκοπό να αποφευχθεί η εμπλοκή σε μεγάλη έκταση του ΔΝΤ (New York Times, 13/02/2010).
Ας το σκεφτούμε ως υπόθεση εργασίας και μόνο. Ποιος μας λέει ότι η Ελληνική κυβέρνηση δεν δρα αυτοβούλως αλλά έχει κάποιο σύμβουλο που δρα πρακτικά όχι για λογαριασμό του κράτους αλλά για λογαριασμό των κυβερνώντων; Και ότι αυτός ο σύμβουλος είναι που κατευθύνει την Ελληνική κυβέρνηση ως προς το πότε θα δείξει πνεύμα συνεργασίας και πότε θα σαμποτάρει τη διαδικασία; Και επειδή στις διαπραγματεύσεις το σημαντικότερο είναι να έχεις στόχους και να έχεις οριοθετήσει τα όρια σου, πως ξέρουμε ότι αν υπάρχει κάποιος τέτοιος σύμβουλος (ίσως κάποιος από τους κορυφαίους διαπραγματευτές του πλανήτη), δε συμβουλεύει για το πώς η χώρα θα ξεπεράσει τη κρίση αλλά για το πώς δε θα θιχτούν τα συμφέροντα του πολιτικού κατεστημένου;
Αν λοιπόν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε είμαστε αντιμέτωποι με εσχάτη προδοσία από τη μία μεριά, τη μεριά της κυβέρνησης, αλλά και με τραγική ανικανότητα από τη πλευρά των δανειστών. Το παραπάνω σενάριο μπορεί κάποιος να το δει ως άλλο ένα σενάριο συνομωσίας σαν πολλά που κυκλοφορούν τα τελευταία χρόνια. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η αμοιβή που ακούστηκε για τη Lazard πριν το πρώτο PSI κυμαίνονταν μεταξύ 35 με 50 εκατομμύρια ευρώ, το ποσό φαντάζει –δυστυχώς – λογικό και προσιτό για κάποιον που θέλει να εξασφαλίσει μεγάλα συμφέροντα και είναι μακριά από συνομοσιολογικά σενάρια τύπου «ομολόγων της ανατολής». Άλλωστε στο κομμάτι του PSI η κυβέρνηση δεν τσιγκουνεύτηκε, είναι γνωστό ότι από πλευράς Lazard ασχολήθηκε με την Ελλάδα η Michele Lamarche,καθώς και ότι υπήρξε περίεργη η στάση της BNP Paribas που ενώ αρχικά συμβούλευε την Ελλάδα, στη συνέχεια άλλαξε στρατόπεδο συμβουλεύοντας τους κατόχους ομολόγων και εντελώς αιφνιδιαστικά αποχώρησε από την Ελλάδα…
Το πρώτο βήμα, αν μας ακούει κανείς: Μια επερώτηση στη βουλή για το αν τρέχουν συμβάσεις του Υπουργείου Οικονομικών με εταιρίες συμβούλων και ποιες - αν και εφόσον ο ρόλος τους είναι τόσο σκοτεινός ένα τέτοιο ποσό θα μπορούσε να συγκεντρωθεί και από ιδιωτικά κεφάλαια αν εμπλέκονται και ιδιωτικά συμφέροντα στην προσπάθεια ακύρωσης των μεταρρυθμίσεων. Όσο για τα λεφτά της δόσης μην ανησυχείτε, θα τα πάρουμε. Στην ανάγκη θα απειλήσουν τους δανειστές ότι στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές η Χρυσή Αυγή θα βγάλει δήμαρχο Αθηναίων και ξέρετε ότι υπογείως θα μπορούσαν ως εκβιασμό να σιγοντάρουν μια τέτοια κίνηση. Το θέμα είναι… τους τα λέει κάποιος αυτά;
