GR
EN 
Πάντα έβρισκα τα κείμενα επιστημόνων θετικής κατεύθυνσης και παιδείας (αστρονόμοι , φυσικοί κ.α.) τα οποία πραγματεύονται φιλοσοφικές αναζητήσεις πολύ πιο ουσιαστικά στις απαντήσεις τους από αυτά επιστημόνων αμιγώς κλασσικής κατεύθυνσης. Αυτό ίσως εξηγείται και από το γεγονός ότι πολλά δύσκολα ερωτήματα τίθενται μεν από τη φιλοσοφία αλλά δεν απαντιούνται χωρίς τη συνδρομή της επιστήμης και των ανακαλύψεών της.
Οι αυξανόμενες ανάγκες απαντήσεων σε ηθικά και πρακτικά διλήμματα τα οποία συνοδεύουν την αλματώδη επιστημονική πρόοδο και τις ανακαλύψεις σε τομείς όπως η κλωνοποίηση, ευγονική, βιοτεχνολογία, ρομποτική κ.α. θέτουν καμιά φορά όχι μόνο τους πολίτες, αλλά και τις κυβερνήσεις τους προ αδιεξόδων, μη γνωρίζοντας πώς να χειριστούν ηθικά, πρακτικά και νομοθετικά αυτά τα θέματα.
Η πίεση δε για νομοθετική διευθέτηση, παρόλη την άγνοια των νομοθετούντων για εξειδικευμένα αντικείμενα, μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένες αποφάσεις και να απολεσθούν πιθανές ωφέλειες που θα προέκυπταν από μια ποιο διορατική αντιμετώπιση.
Πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος και πιθανά αδιέξοδα; Διαμορφώνοντας τη νέα γενιά των φιλοσόφων.
Η ανθρώπινη γνώση έχει πολλαπλασιαστεί δραματικά από την εποχή των αρχαίων διανοητών ή ακόμη και αυτών της Γερμανικής σχολής του 18ου και 19ου αιώνα.
Ο Buckminster Fuller εισήγαγε την καμπύλη διπλασιασμού της γνώσης (Knowledge Doubling Curve). Διαπίστωσε ότι μέχρι το 1900 η ανθρώπινη γνώση διπλασιαζόταν περίπου κάθε αιώνα. Μέχρι το τέλος του Β’ ΠΠ η γνώση διπλασιαζόταν κάθε 25 χρόνια. Σήμερα τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά καθώς διαφορετικά είδη γνώσεων έχουν διαφορετικούς ρυθμούς αύξησης. Για παράδειγμα η γνώση της νανοτεχνολογίας διπλασιάζεται κάθε 2 χρόνια και της ιατρικής κάθε 18 μήνες. Κατά μέσο όρο όμως η ανθρώπινη γνώση διπλασιάζεται κάθε 13 μήνες. Στο μέλλον ίσως ακόμη ταχύτερα.
Μπροστά στην πραγματικότητα των ολοένα και υποχωρούντων συνόρων της επιστήμης η κοινή γνώμη έχει ανάγκη ενημέρωσης και καθοδήγησης (όχι ποδηγέτησης) από γνώστες. Το νομοθετικό σώμα και οι προπαρασκευαστικές ομάδες νομοσχεδίων χρειάζονται ευφυή υποστήριξη.
Την τεχνολογική, ιατρική ή βιολογική σκοπιά ίσως μπορεί να την εξηγήσει κάποιος. Την φιλοσοφική όμως προσέγγιση για την κατάλληλη χρήση των ανακαλύψεων πρέπει να την αναλάβει κάποιος που θα μπορεί να αντιληφθεί τόσο το επιστημονικό κομμάτι, όσο και τις φιλοσοφικές προεκτάσεις του. Αν σήμερα μόνο από τύχη μπορούμε να βρούμε ανθρώπου τέτοιας καλλιέργειας, στο μέλλον θα πρέπει να μπορούμε να τους διαμορφώσουμε.
Αυτοί οι φιλόσοφοι θα προκύψουν από μια μακρά περίοδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με διπλή κατεύθυνση. Πρώτα θα περάσουν από μια εκπαιδευτική διαδικασία εξειδίκευσης σε κάποια από τις θετικές επιστήμες όπως φυσικομαθηματικά, αστρονομία, βιολογία κ.α. Ο λόγος είναι ότι το μαθησιακό υπόβαθρο για τις θετικές επιστήμες εδράζεται απαραίτητα στις προηγούμενες γνώσεις και πρέπει να αποτελέσει μια αδιάλειπτη συνέχεια. Όταν ολοκληρώσει αυτές τις σπουδές, μετά από 4 ή 5 έτη, θα μπορεί πλέον να εντρυφήσει στις κλασσικές σπουδές που θα του δώσουν τη δυνατότητα διερεύνησης και ανάλυσης των ηθικών πτυχών της σύγχρονης επιστήμης στην κοινωνία. Μετά λοιπόν από μια σχεδόν δεκαετή εκπαίδευση, και έχοντας το υπόβαθρο των θετικών επιστημών, θα είναι πιο προσιτό σε έναν λόγιο να εντρυφήσει στην ουσία του προβλήματος και να κατανοήσει το διακύβευμα, τις επιπλοκές αλλά και τις δυνατότητες από τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Αυτό πλέον θα μπορεί να το κάνει απαλλαγμένος από γνωστικά, ιστορικά ή φιλοσοφικά κενά που θα μείωναν τη δυνατότητα μιας ορθής γνωμοδότησης η οποία προορίζεται να χρησιμοποιηθεί τόσο για νομοθετικούς σκοπούς, όσο και για χάραξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους μελλοντικούς πολίτες.
Οι κρατικές υπηρεσίες, τα ερευνητικά κέντρα, η Βουλή, οι υπηρεσίες της ΕΕ θα πρέπει να στελεχωθούν με συμβούλια σύγχρονων φιλοσόφων.
Συμβούλια από τέτοιους λόγιους θα λειτουργούσαν και ως ανάχωμα ενάντια σε λαϊκίστικες φωνές, θα υπηρετούσαν ως θεματοφύλακες μιας κοσμικής πορείας των κρατών, απαλλαγμένης από μισαλλόδοξες απόψεις, κοινωνικούς αποκλεισμούς, θρησκευτικές δοξασίες, και θα βοηθούσαν να αποφευχθούν αστειότητες όπως π.χ. στις ΗΠΑ, όπου σε ορισμένα σχολεία έχει επιβληθεί, μετά από πιέσεις, παράλληλα με την ισχύουσα και αποδεδειγμένη θεωρία της εξέλιξης, να διδάσκεται και μια ψευδεπίγραφη «θεωρία των απολιθωμάτων» ως ενισχυτική της βιβλικής ερμηνείας για την «δημιουργία» του κόσμου πριν 5-6,000 χρόνια.
Η πρόοδος καλπάζει. Ας μην την περιμένουμε απροετοίμαστοι, αλλά ας δρομολογήσουμε τις μεθόδους για την ορθή ένταξη των αποτελεσμάτων της στην καθημερινότητα μας. Αυτό θα γίνει ορίζοντας πρώτα εκπαιδευτικά τα προσόντα των διανοητών που θα αναλάβουν το κύριο βάρος της εναρμόνισής της με την ηθική και την πρακτική, και κατόπιν στελεχώνοντας με αυτούς τους διανοητές τα όργανα που θα χρησιμεύσουν ως οδηγός της κοινωνίας μας.
Για να επανακτήσει η Ελλάδα τη θέση της στην παγκόσμια διανόηση και να διατηρήσει η Ευρώπη τη θέση του ηγέτη στην προστασία της ανθρώπινης υπόστασης.
Ηλίας Κώνστας
Msc Engineering Management
Μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου της «δημιουργία, ξανά!»
Πηγή:
http://www.industrytap.com/knowledge-doubling-every-12-months-soon-to-be-every-12-hours/3950
Φωτογραφία : Socrates (image from Shutterstock)
