Συχνές ερωτήσεις για την ηλεκτρονική ψηφοφορία

1) «Δεν έλαβα πρόσκληση συμμετοχής, να ανησυχώ;»

Αν είσαι μέλος με δικαίωμα εκλέγειν εντός μιας ώρας από την προγραμματισμένη ώρα έναρξης ψηφοφορίας θα πρέπει να λάβεις μέσω e-mail πρόσκληση σε ψηφοφορία. Προς αποφυγή παρανοήσεων πριν από όλα έλεγξε το φάκελο με τα λεγόμενα Junk e-mails ή Spam e-mail; Αν ούτε εκεί έχεις λάβει κάτι επικοινώνησε με το για να βεβαιωθείς ότι το μητρώο της δημιουργίας, ξανά έχει το σωστό e-mail.

2) «Το e-mail μου είναι επαγγελματικό και δεν μπορώ να το διαβάσω εκτός ωρών και ημερών γραφείου.»

ΠΡΟΒΛΗΜΑ! Επειδή πολλές από τις ψηφοφορίες διενεργούνται σε μη εργάσιμες ημέρες, αν κάποιος δεν έχει τη δυνατότητα πρόσβασης στο e-mail που έχει δηλώσει ακόμα και εκτός γραφείου (π.χ. μέσω web e-mail), πρέπει να αναζητήσει έγκαιρα κάποια λύση.

Η πιο εύκολη είναι η προώθηση αντιγράφου αλληλογραφίας σε άλλο e-mail, προσβάσιμο από «έξω». Εναλλακτικά μπορεί να τροποποιήσει το δηλωμένο e-mail επικοινωνώντας έγκαιρα με το

3) «Δεν έχω δηλώσει e-mail»

Η δήλωση e-mail είναι αναγκαία για τη συμμετοχή στην ηλεκτρονική ψηφοφορία. Αν δεν γνωρίζεις πώς κάποιος πιο κατηρτισμένος πρέπει να σε βοηθήσει. Αν δεν έχεις κάποιον να σε βοηθήσει επικοινώνησε με το IT support της δημιουργίας ξανά για να σε βοηθήσει να δημιουργήσεις ένα προσωρινό λογαριασμό ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.

4) «Μοιράζομαι κοινό e-mail με άλλο μέλος»

Δεν λειτουργεί με αυτό τον τρόπο. Θα πρέπει άμεσα να δηλώσεις προσωπική e-mail διεύθυνση. Αν σε μια ψηφοφορία έχουμε περισσότερους από έναν συμμετέχοντες να έχουν δηλώσει το ίδιο e-mail μόνο ένας εξ αυτών μπορεί να συμμετάσχει για λόγους ασφαλείας.

5) «Δεν έχω Firefox ή Chrome και δεν έχω τη δυνατότητα ή την πρόθεση να κατεβάσω και εγκαταστήσω κάτι από αυτά».

Από δικές μας δοκιμές η ψηφοφορία λειτουργεί αποτελεσματικά και με το Safari που είναι κοινός στα Apple, ωστόσο ο κατασκευαστής προτείνει τα προαναφερθέντα προγράμματα. Κατηγορηματικά δεν λειτουργεί με τις περισσότερες εκδόσεις του Microsoft Internet Explorer καθώς δεν υποστηρίζουν τους μηχανισμούς κρυπτογράφησης που απαιτούνται για την μυστικότητα της ψήφου. Αν δεν έχεις τεχνικές γνώσεις θα πρέπει να βρεις κάποιον πιο κατηρτισμένο να σε βοηθήσει.

6) «Δεν έχω υπολογιστή ή φορητή συσκευή με πρόσβαση στο διαδίκτυο εκτός γραφείου»

Θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις έναν υπολογιστή φίλου ή κοινόχρηστο. Εναλλακτικά μπορείς να χρησιμοποιήσεις κάποιον από τους υπολογιστές που θα βρίσκονται στο χώρο του συνεδρίου.

7) «Πώς θα μάθω για την ψηφοφορία αν δεν διαβάζω τακτικά το e-mail μου;»

Οι ψηφοφορίες ανακοινώνονται έγκαιρα με αναρτήσεις στο επίσημο site της «δημιουργίας, ξανά!» και ειδοποιήσεις προς τις περιφερειακέ οργανώσεις και τους συντονιστές περιοχών. Επιπλέον η έναρξη των κρίσιμων ψηφοφοριών θα ανακοινωθεί και με δελτίο τύπου.

8) «Δεν έχω γραφτεί στο site, μπορώ να ψηφίσω;»

Η διαδικασία της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας δεν έχει καμία σχέση με την εγγραφή σας στο επίσημο site της δημιουργίας. Το ένα δεν αποτελεί ούτε ικανή συνθήκη ούτε αναγκαία προϋπόθεση για το άλλο.

9) «Δεν μπορώ να ανοίξω το αποδεικτικό συμμετοχής στην ψηφοφορία»

Πολύ σωστά. Η απόδειξη είναι κρυπτογραφημένη για να μην μπορείτε να αποκαλύψετε την ψήφο σας. Ανοίγει με οποιοδήποτε εξεταστή κειμένου (π.χ. notepad) αλλά το περιεχόμενό της δείχνει ακαταλαβίστικο. Ωστόσο επιτρέπει τον έλεγχο καθώς με μια απλή μηχανιστική διαδικασία οι διαχειριστές με την εφορευτική επιτροπή μπορούν να ελέγξουν αν μια κρυπτογραφημένη απόδειξη ψήφου συμμετέχει στο τελικό αποτέλεσμα ή όχι.

10) «Έχει κανείς πρόσβαση στο αποτέλεσμα ενώ η ψηφοφορία εξελίσσεται»

ΚΑΝΕΙΣ. Πριν ξεκινήσει η ψηφοφορία για κάθε μέλος της εφορευτικής επιτροπής παράγονται προσωπικά κλειδιά κρυπτογράφησης. Από τη στιγμή που η ψηφοφορία αρχίσει κάθε ψήφος που υποβάλλεται κρυπτογραφείται με τα κλειδιά όλων των μελών της εφορευτικής. Όταν η ψηφιακή κάλπη οριστικά κλείσει τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής καλούνται να αποκρυπτογραφήσουν διαδοχικά το αποτέλεσμα ο καθένας με το προσωπικό κλειδί του για την επίμαχη ψηφοφορία. Μόνο όταν το σύνολο των μελών της εφορευτικής ολοκληρώσουν την αποκρυπτογράφηση είναι ορατό το αποτέλεσμα στους διαχειριστές. Η αποκρυπτογράφηση δεν μπορεί να ξεκινήσει πριν τερματίσει οριστικά μια ψηφοφορία.

11) «Ποιος είναι ο κατασκευαστής και διαχειριστής της πλατφόρμας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας;»

Η «δημιουργία, ξανά!» επέλεξε να διενεργήσει τις ηλεκτρονικές της ψηφοφορίες με το σύστημα «ΖΕΥΣ» (https://zeus.minedu.gov.gr/). Αναπτύχθηκε και διαχειρίζεται από το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας & Τεχνολογίας (www.edet.gr) που υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Έρευνας & Τεχνολογίας και χρησιμοποιήθηκε στις πρόσφατες ψηφοφορίες για την ανάδειξη διοικήσεων στα ελληνικά πανεπιστήμια με εξαιρετική επιτυχία.

Η «Ψηφιακή Κάλπη Ζευς» είναι ένα πληροφοριακό σύστημα για την αδιάβλητη διεξαγωγή απόρρητων ψηφοφοριών με αμιγώς ηλεκτρονικό τρόπο. Τόσο η προετοιμασία της ψηφοφορίας από τη διεξάγουσα αρχή, όσο και η υποβολή της ψήφου από τους ψηφοφόρους, γίνονται απομακρυσμένα μέσω Διαδικτύου.

Η διαδικασία ψηφοφορίας, επιγραμματικά:

• · Η διεξάγουσα αρχή συντάσσει τα ψηφοδέλτια και τη λίστα των ψηφοφόρων και ορίζει την εφορευτική επιτροπή. Η λίστα των ψηφοφόρων αποτελείται από τα ονοματεπώνυμά τους και την ηλεκτρονική τους διεύθυνση.
• · Οι ψηφοφόροι λαμβάνουν στην ηλεκτρονική τους διεύθυνση μήνυμα με το οποίο καλούνται να ψηφίσουν. Το μήνυμα περιέχει σύνδεσμο (link) που οδηγεί στο ψηφιακό παραπέτασμα μέσα στο οποίο προετοιμάζεται η ψήφος. Το παραπέτασμα θα ενεργοποιηθεί όταν η εφορευτική επιτροπή εκκινήσει την ψηφοφορία.
• · Η εφορευτική επιτροπή εκκινεί και στο τέλος λήγει την ψηφοφορία.
• · Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν εντός του ορισμένου χρονικού διαστήματος, και λαμβάνουν ψηφιακή απόδειξη της συμμετοχής τους.
• · Με το πέρας της ψηφοφορίας, η εφορευτική επιτροπή δίνει την εντολή για την αυτόματη καταμέτρηση των ψηφοδελτίων.

Η επικοινωνία των αρχών και των ψηφοφόρων με το πληροφοριακό σύστημα «Ζευς» γίνεται μέσω ενός απλού προγράμματος περιήγησης του Παγκόσμιου Ιστού (web browser), ενώ προστατεύεται όπως ακριβώς και οι οικονομικές συναλλαγές μέσω Διαδικτύου.

Η ακεραιότητα της ψηφοφορίας είναι μαθηματικά επαληθεύσιμη από τον καθένα μέσω της χρήσης κρυπτογραφίας, και χωρίς καμία προσβολή του απόρρητου.

Το απόρρητο της ψήφου είναι ευθύνη της εφορευτικής επιτροπής και είναι πρακτικά εξασφαλισμένο καθώς αρκεί να υπάρχει ένα και μόνο τίμιο μέλος στην επιτροπή.

12) «Γιατί μου επιτρέπεται να ξαναψηφίσω;»

Η επανάληψη της υποβολής ψήφου είναι μια δυνατότητα του συστήματος "ΖΕΥΣ" η οποία παρέχει επιπλέον ασφάλεια. Υπάρχει όσο μια ψηφοφορία είναι σε εξέλιξη. Αν ολοκληρωθεί οριστικά από τους διαχειριστές και την εφορευτική επιτροπή τότε δεν είναι πλέον διαθέσιμη. Με δυο λόγια το σκεπτικό είναι το εξής:

α) Αν κανείς θελήσει να «εξαγοράσει» ψήφους διαβιβάζοντας το Link του σε τρίτο, ο τρίτος δεν έχει καμία εξασφάλιση, γιατί ο αρχικός κάτοχος έχει τη δυνατότητα να ξαναψηφίσει ακυρώνοντας την ψήφο του τρίτου για λογαριασμό του. Ισχύει πάντα η ψήφος που υποβάλλεται τελευταία, η οποία επικαλύπτει τυχόν προηγούμενη στην ίδια ψηφοφορία.

β) Οι μη εξοικειωμένοι με την ηλεκτρονική ψηφοφορία πάντα μπορεί να αισθάνονται ότι έκαναν λάθος ή ότι κάτι δεν κατάλαβαν ή ακόμα κάποιος μπορεί να μη λάβει το αποδεικτικό συμμετοχής στην ψηφοφορία. Η δυνατότητα επανάληψης λύνει κι αυτό το πρόβλημα.

13) «Έχω την υποψία ότι στο e-mail μου έχει πρόσβαση τρίτος»

Η ηλεκτρονική ψηφοφορία προϋποθέτει ότι η πρόσβαση στο λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι προσωπική.  Το σύστημα παρόλα αυτά παρέχει κάποιες δικλίδες ασφάλειας στο ζήτημα αυτό. Αν κάποιος έχει την υποψία (ή τη βεβαιότητα) ότι άλλος έχει πρόσβαση στο e-mail του μπορεί να κάνει κάτι από τα παρακάτω:

Α) Να ζητήσει άμεσα την αλλαγή του e-mail στο οποίο θα προσκληθεί να ψηφίσει. Κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει ακόμα και όσο η ψηφιακή κάλπη είναι ανοιχτή και διενεργείται κάποια ψηφοφορία.

Β) Πριν καν προσκληθεί να ψηφίσει να τροποποιήσει τον μυστικό κωδικό ασφαλείας στο λογαριασμό ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Αν δεν προλάβει, μπορεί να το κάνει έστω τουλάχιστον πριν ψηφίσει.

Γ) Αφού ψηφίσει να κρατήσει την κρυπτογραφημένη απόδειξη συμμετοχής στην ψηφοφορία. Με αυτήν μπορεί χωρίς να αποκαλυφθεί το περιεχόμενό της να ελεγχθεί αν αυτή είναι η ψήφος του που συμμετέχει στο αποτέλεσμα ή έχει επικαλυφθεί από άλλη.

14) «Υπάρχουν άκυρα ή λευκά;»

Στην ηλεκτρονική ψηφοφορία δεν νοείται άκυρο ψηφοδέλτιο αφενός γιατί δεν είναι εφικτή η αλλοίωσή του κι αφετέρου γιατί ο μέγιστος και ελάχιστος αριθμός «σταυρών» προτίμησης επιβάλλεται τεχνικά.

Επιτρέπεται όμως η λευκή ψήφος. Λευκή θεωρείται η ψήφος που προκύπτει από την υποβολή του ψηφοδελτίου χωρίς καμία επιλογή υποψηφίου. Αυτό είναι επιτρεπτό ανεξάρτητα του ελάχιστου αριθμού σταυρών προτίμησης σε ψηφοδέλτιο. Ο ελάχιστος αριθμός επιβάλλεται εφόσον έχει επιλεγεί τουλάχιστον ένας υποψήφιος. Αν δεν επιλεγεί κανένας και υποβληθεί το ψηφοδέλτιο άδειο, αυτό ισοδυναμεί με τη λευκή ψήφο.

Με αυτό τον τρόπο επιτρέπεται ο διαχωρισμός της μη συμμετοχής σε μια ηλεκτρονική ψηφοφορία (π.χ. λόγω πρακτικής δυσκολίας ή πολιτικής επιλογής) από τη λευκή ψήφο που αποτελεί άλλου είδους πολιτική τοποθέτηση έναντι των διαθέσιμων υποψηφιοτήτων.

Πιθανώς τα παραπάνω να μοιάζουν λίγο σύνθετα. Είναι προφανές όμως ότι η ηλεκτρονική ψηφοφορία απαιτεί και κάποια υπευθυνότητα από τους εκλογείς, ο καθένας από τους οποίους αναλαμβάνει να διαφυλάξει το δικαίωμα ψήφου του.

Αποστείλατε τυχόν συμπληρωματικό ερώτημα στα σχόλια του παρόντος κειμένου παρακάτω, ώστε να απαντηθεί και ενδεχομένως ενταχθεί στον παραπάνω κατάλογο.

Διαβάστε επίσης "Οδηγίες για την ηλεκτρονική ψηφοφορία"