Ο Επενδυτικός Νόμος

Ο επενδυτικός νόμος θεσπίζει ένα πλέγμα κινήτρων για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων. Στόχος του θα έπρεπε να είναι η διασφάλιση συνθηκών που επιτρέπουν την δημιουργία νέων επιχειρήσεων οι οποίες δεν θα μπορούσαν να δημιουργηθούν στις συνθήκες της αγοράς για έναν από τους ακόλουθους λόγους:

1. Χαμηλή οριακή παραγωγικότητα επενδύσεων μικρής κλίμακας για γεωγραφικούς ή άλλους τοπικούς λόγους

2. Αντιστάθμιση των εμποδίων που δημιουργεί το μέγεθος και οι πρακτικές των υφιστάμενων επιχειρήσεων στην ίδια αγορά

3. Προσέλκυση στοχευμένων επενδύσεων ειδικής τεχνογνωσίας και ανάπτυξη νέων μορφών τεχνολογικής παραγωγής υψηλού ρίσκου

4. Δημιουργία συνθηκών για την γέννηση ενός νέου επιχειρηματικού πεδίου και μιας νέας αγοράς.

5. Αντιστάθμιση περιφερειακών γεωγραφικών μειονεκτημάτων και αξιοποίηση οριακών πόρων.

Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι ο επενδυτικός νόμος θα έπρεπε να αφορά τις επιχειρήσεις και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που δυσκολεύονται να γεννηθούν για ειδικούς λόγους, αλλά εφόσον γεννηθούν είναι βιώσιμες και ανεβάζουν την συνολική ανταγωνιστικότητα της χώρας. Αντιτίθεται έτσι φυσιολογικά στα συμφέροντα των υφιστάμενων παραδοσιακών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που θα δουν να αυξάνεται ο ανταγωνισμός στην αγορά ή θα ανταγωνίζονται για τους ίδιους πόρους (ανθρώπινους και άλλους) με νεοεισερχόμενους. Ο επενδυτικός νόμος πρέπει να είναι μια θερμοκοιτίδα του μέλλοντος για μια κοινωνία που πιστεύει στο μέλλον της.

Η στόχευσή του πρέπει να είναι απολύτως συγκεκριμένη, οι προτεραιότητες αναλυτικά καθορισμένες και οι αποφάσεις που λαμβάνονται απολύτως συγκεκριμένες και αιτιολογημένες και να στηρίζονται σε αποφάσεις ανεξάρτητης διαδικασίας αξιολόγησης.

Τα κίνητρα στο πλαίσιο του επενδυτικού νόμου πρέπει να είναι εξειδικευμένα και να έχουν κυρίως φορολογική μορφή ή άλλες μορφές εγγυοδοσίας ώστε να εξασφαλιστεί η αρχική ρευστότητα, ενώ οι άμεσες επιδοτήσεις πρέπει να περιοριστούν στο ελάχιστο. Η έμφαση πρέπει να δοθεί σε επενδύσεις καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας.

Όπως και όλοι οι προηγούμενοι, ο σημερινός Αναπτυξιακός Νόμος βασίζεται στο μοντέλο κρατικών επιδοτήσεων για να επιτευχθούν ορισμένοι συγκεκριμένοι «εθνικοί» στόχοι. Ποιοι είναι αυτοί οι στόχοι; Πόσο έχουμε πλησιάσει την επίτευξή τους μετά από δεκαετίες στον ίδιο δρόμο;

Ο βασικός στόχος είναι η προσπάθεια ανάπτυξης συγκεκριμένων περιοχών ή κλάδων, που απεικονίζεται με την κλιμάκωση των ποσοστών των επιδοτήσεων ανάλογα με τη σχετική ανάπτυξη της κάθε περιοχής. Ένας άλλος στόχος είναι η υποστήριξη ορισμένων κατηγοριών επενδύσεων που θεωρούνται από το Κράτος ως επιθυμητές.

Δυστυχώς, ο απολογισμός της προσπάθειας είναι τελείως αποθαρρυντικός. Οι στόχοι δεν έχουν επιτευχθεί. Η επαρχία έχει γεμίσει κουφάρια εγκαταλελειμμένων κτιρίων που είχαν επιδοτηθεί για βιομηχανικές, τουριστικές και άλλες επιχειρήσεις που απέτυχαν. Η πολυπόθητη ανάπτυξη δεν έχει ακόμα φθάσει. Το μόνο αδιαμφισβήτητο επίτευγμα είναι η άνθηση της διαφθοράς με υπερτιμολογήσεις, πλαστά παραστατικά, κλπ, κλπ.

Τι έφταιξε; Το πρόβλημα είναι αυτό καθεαυτό το αναπτυξιακό μοντέλο. Οι διαδοχικές κυβερνήσεις που περάσανε όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν αντιληφθεί ότι οι προσπάθειές τους είναι καταδικασμένες να πέσουν στο κενό εφόσον εναντιώνονται στους φυσικούς κανόνες της αγοράς. Οι επιδοτήσεις ενθαρρύνουν επενδύσεις που δεν δικαιολογούνται από τη ζήτηση, τα κόστη, την τεχνογνωσία, την κερδοφορία και άλλες τέτοιες ενοχλητικές λεπτομέρειες. Οι επιδοτήσεις τείνουν να προσελκύουν κακούς επενδυτές που θαμπώνονται από το ύψος της επιδότησης αντί να πασχίσουν να στήσουν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις χωρίς την επιδότηση. Επιπλέον οι άστοχες επιδοτήσεις αφαιρούν από την Οικονομία πολύτιμους πόρους που ουσιαστικά σπαταλούνται για εφήμερες προσπάθειες που έχουν μικρή πιθανότητα επιτυχίας.

Σε τι πρέπει να στοχεύει ο Αναπτυξιακός Νόμος; Με απλά λόγια, πρέπει να ενισχύει ελπιδοφόρες, καινοτόμες, ανταγωνιστικές επιχειρήσεις που μπορούν να σταθούν στην ελεύθερη παγκοσμιοποιημένη αγορά χωρίς επιδοτήσεις. Αν αυτές οι επιχειρήσεις χρειάζονται κεφάλαια για να αναπτυχθούν, το Κράτος να προσφέρει εγγυήσεις στις τράπεζες, αλλά βεβαίως τα δάνεια να αποπληρώνονται. Οι σοβαροί και υπεύθυνοι επενδυτές πιστεύουν στην ορθότητα της απόφασής τους να επενδύσουν και δεν θα αποθαρρυνθούν από το δίκαιο αίτημα της αποπληρωμής των δανείων που τους επέτρεψαν να υλοποιήσουν το όνειρό τους. Όλα τα άλλα – ποσοστά ανά περιοχή, επιλογή κατηγοριών επενδύσεων, κλπ – να καταργηθούν άμεσα, τελεία και παύλα.

Αλλά, αυτό δεν φθάνει. Το Κράτος πρέπει να καταργήσει τις διαδικασίες που σήμερα απαιτούνται για ίδρυση επιχειρήσεων, αδειοδοτήσεις, κλπ. Εταιρείες πρέπει να ιδρύονται διαδικτυακά σε μερικά λεπτά, οι κανόνες για τη λειτουργία επιχειρήσεων πρέπει να αναρτηθούν στο διαδίκτυο και οι επιχειρηματίες να είναι ελεύθεροι να λειτουργήσουν με βάση τους κανόνες αυτούς. Όποιος βρεθεί παραβάτης των κανόνων να τιμωρείται, αλλά η προληπτική απαίτηση του Κράτους για αδειοδοτήσεις πρέπει να περιορισθεί στο απολύτως αναγκαίο και μόνο.