Το νέο νομοσχέδιο που προτείνει η Υπουργός Παιδείας αποπειράται να βελτιώσει το επίπεδο σπουδών των μαθητών όλων των βαθμίδων, με την εισαγωγή Αγγλικών στα νήπια, των ήπιων δεξιοτήτων στο Δημοτικό, τον διαχωρισμό του Πρότυπου με το Πειραματικό σχολείο, την ενίσχυση του ολοημέρου, την αύξηση των εξεταζόμενων μαθημάτων στο Λύκειο, την επαναφορά της «τράπεζας θεμάτων», την ηλεκτρονική ψηφοφορία των Πρυτανικών αρχών, την εισαγωγή οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων για την μετεγγραφή μαθητών, την προώθηση ξενόγλωσσων προγραμμάτων για τα ΑΕΙ, την αξιολόγηση εκπαιδευτικών μονάδων και εκπαιδευτών. Οι προθέσεις της είναι αγαθές και θα ήταν άδικο να μην το αναγνωρίσουμε.
Όμως:
- Διατηρεί το ίδιο σαθρό μοντέλο, με όλον τον μηχανισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας να σχεδιάζεται κεντρικά και να εξαρτάται από την αντίληψη του εκάστοτε Υπουργού, μέχρι να έρθει ο επόμενος και να τον αλλάξει πάλι.
- Δεν έχει αποφασίσει αν οι εκπαιδευτικοί είναι υπεύθυνοι παιδαγωγοί και σοβαροί επαγγελματίες, οπότε θα πρέπει να έχουν τη δικαιοδοσία να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ή πρόκειται για ανεπαρκείς, χαμηλών δυνατοτήτων υπαλλήλους που θα πρέπει να περιμένουν εγκύκλιο με οδηγίες για τα πάντα, ακόμα και για το πόσα παιδιά είναι ασφαλές να βρίσκονται σε μια τάξη σχολείου. Η πραγματικότητα είναι ότι στην Εκπαίδευση υπάρχουν και οι μεν και οι δε. Όσο η όποια αξιολόγηση δεν καταλήγει στο ποιοι πληρούν τα κριτήρια και παραμένουν και ποιοι δεν τα πληρούν και απομακρύνονται, σοβαρή Παιδεία δεν πρόκειται να έχουμε, καθώς αυτός που διδάσκει, εμπνέει, παραδειγματίζει τα παιδιά είναι ο δάσκαλος και όχι η εγκύκλιος. Ένας φωτισμένος δάσκαλος υπερκαλύπτει τα κενά του συστήματος, ένας ακατάλληλος θα καταστρέψει την τάξη του, όσα εργαλεία και αν του προσφερθούν.
- Εισάγει μηχανισμούς αξιολόγησης στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι καταλήγουν στο κλασικό συμπέρασμα για κάθε Δημόσιο Υπάλληλο: όλοι είναι καλοί, κανείς δεν φεύγει, στη χειρότερη περίπτωση να μην γίνει διευθυντής. Αυτή είναι αξιολόγηση – μαϊμού, που φυσικά παράγει Παιδεία – μαϊμού.
- Εισάγει μηχανισμούς αξιολόγησης των μαθητών, που όμως πάσχουν από οξεία αριστερίτιδα. Είναι δυνατόν να απαιτείται συναίνεση του κηδεμόνα για το αν ένας ανεπαρκής μαθητής θα μείνει στην ίδια τάξη, όταν οι διδάσκοντες έχουν κρίνει ότι δεν μπορεί να προαχθεί; Κι αν δεν συναινέσει ο γονιός; Ακόμα μια αξιολόγηση “για τα μάτια” που παράγει στρατιές λειτουργικά αναλφάβητων ενηλίκων.
Δυστυχώς με ασπιρίνες δεν θεραπεύεται η γάγγραινα της Παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες. Χρειάζονται γενναίες αλλαγές στον τρόπο πρόσληψης των εκπαιδευτικών, στον τρόπο διοίκησης κάθε εκπαιδευτικής μονάδας, στην αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου. Χρειάζεται απολύμανση από την κομματική μόλυνση, επανακαθορισμός των ορίων του κρατικού συνδικαλισμού, σύνδεση των Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, ενίσχυση των τεχνικών κατευθύνσεων και δραστική περικοπή των εισακτέων σε σχολές θεωρητικής κατεύθυνσης, σε υπερκορεσμένους τομείς με μόνη προοπτική την ανεργία.
Η Παιδεία αφορά το μέλλον. Και το μέλλον επιβραβεύει την καινοτομία, την ευελιξία, την εξωστρεφή, ανοιχτόμυαλη αντίληψη. Αυτά τα στοιχεία δεν τα έχει η Παιδεία μας. Και δεν πρόκειται να τα αποκτήσει όσο οι δυνάμεις της οπισθοδρόμησης, όλων των κομματικών αποχρώσεων, κάνουν πραγματικό κουμάντο, ερήμην των προθέσεων οποιουδήποτε Υπουργού. Δεν αρκεί μια λαχταριστή συνταγή ομελέτας, κα Κεραμέως. Πρέπει και να σπάσετε αυγά.
“Δημιουργία, Ξανά!” Επιτροπή Παιδείας.