Ενώ, μια εβδομάδα μετά, συνεχίζεται η ένδοξη υποχώρηση μπροστά στην προέλαση της δυσάρεστης πραγματικότητας ο λογαριασμός ανέβηκε από 16 σε 20 δις λόγω της αμφιβολίας και της αναταραχής που προκάλεσε το «περήφανο όχι» απέναντι σε μια «λάθος απόφαση».

Στην οποία απόφαση μαθαίνουμε ότι οδήγησε σε μεγάλο βαθμό το ίδιο το Κυπριακό πολιτικό σύστημα, το οποιο όχι μονο δεν διαπραγματεύτηκε σε διαφορετική κατεύθυνση, ώστε να απαλύνει τις συνέπειες, αλλά απέτρεψε και τις πιέσεις προς την αναζήτηση λύσης στην κατεύθυνση αυτή, δηλαδή με την αποφυγή της φορολόγησης των μικροκαταθετών. 

Αντί να διαπραγματευθεί ταυτόχρονα ένα πακέτο στήριξης της πραγματικής οικονομίας της Κύπρου για να αντιμετωπίσει την μετάβαση από ένα παραγωγικό μοντέλο σε ένα άλλο, το οποίο θα περιλάμβανε ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων για δημόσιες επενδύσεις και διατήρηση του ευνοϊκού φορολογικού περιβάλλοντος για ιδιωτικές επενδύσεις κύρια στο εμπόριο, την μεταποίηση και τον τουρισμό, το οποίο πιθανότατα οι εταίροι θα ήταν διατεθειμένοι να προσφέρουν με δεδομένο το μέγεθος της Κυπριακής οικονομίας και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία,

αντί να προτείνει συνδυαστικά πιο έξυπνες και κάπως πιο δίκαιες λύσεις προσδιορισμού της χασούρας, όπως για παράδειγμα μέσω του υπολογισμού της φορολογικής επιβάρυνσης σε συνδυασμό με τους τόκους των προηγούμενων ετών των κεφαλαιούχων, 

προσπάθησε να διασώσει ένα μοντέλο ανάπτυξης που πεθαίνει, με το οποίο όμως έχουν ταυτιστεί σημαντικά συμφέροντα και κυρίως ο καιροσκοπισμός του εύκολου τραπεζικού χρήματος.

Από ότι φαίνεται επέλεξε να οδηγήσει στην τραγική απόφαση για φορολόγηση των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ, δηλαδή της πλειονότητας των Κυπρίων, ελπίζοντας να αποφύγει ή περιορίσει την φορολόγηση των μεγαλύτερων ποσών που προέρχονται από διεθνή κεφάλαια (κυρίως ρωσικά) επιχειρώντας να διατηρήσει την ελκυστικότητά της χώρας ως περιφερειακό τραπεζικό κέντρο διεθνών κεφαλαίων. Στην συνέχεια επέλεξε να απορρίψει τη συμφωνία χρησιμοποιώντας ακριβώς την φορολόγηση των μικρότερων ποσών, που δημιούργησε και την οξεία και δίκαιη λαϊκή αντίδραση, σε μια ύστατη προσπάθεια διαπραγμάτευσης μεσω της δημιουργίας τετελεσμένου. 

Αρνήθηκε να καταλάβει πως οι παγκόσμιες οικονομικές ισορροπίες που γέννησαν το γεωπολιτικό παράθυρο ευκαιρίας που επέτρεψε την δημιουργία του Κυπριακού μοντέλου έχουν αλλάξει. Η χρηματοπιστωτική οικονομία του City από την μια πλευρά και το ευρωπαϊκό παραγωγικό μοντέλο επάνω στο οποίο έχει θεμελιωθεί το ευρώ και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση από την άλλη, αντιπαρατίθενται. Η θέση της Βρετανίας στην Ευρώπη θα εξελιχθεί σύντομα. Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική φούσκα του πράσινου νομίσματος και οι θεμελιώδεις ανισορροπίες που έχει προκαλέσει σε σχέση με την διανομή των πραγματικών αγαθών και υπηρεσιών ανάλογα με την παραγωγικότητα καθενός, δεν πρόκειται να κρατήσει πολύ. Η ιλαροτραγική και ανιστόρητη επίσκεψη στην Ρωσία διέλυσε τις αυταπάτες. Οι τροχοί της ιστορίας γυρνούν πάλι.

Μετά από δύο τραγικές προεδρείες των προκατόχων του σημερινού Προέδρου, η Κύπρος φαίνεται να έχει χάσει τα πολιτικά ανακλαστικά της. Ας ελπίσουμε να τα ξαναβρεί το ταχύτερο δυνατό. 

Αυτό δεν απαλάσσει από τις ευθύνες της την μυωπική πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, όχι μόνο γιατί το αποδέχθηκε αλλά και κυρίως, γιατί δεν βρήκε τα λόγια, το απόθεμα ηγεσίας που χρειάζεται, για να εξηγήσει την πραγματικότητα στους Ευρωπαίους πολίτες και στους Κυπρίους μεταξύ αυτών, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα την γενναιοδωρία της προς την Κύπρο που είναι γενναιοδωρία προς το μέλλον της Ευρώπης.

Ο νομισματικός δρόμος, που θα οδηγούσε σε μείωση 50% τουλάχιστον της αξίας καταθέσεων αλλά και λοιπών assets (γη, επιχειρήσεις, κτήρια), στασιμοπληθωρισμό και περιθωριοποίηση του νησιού και ακόμη περισσότερο σε διεθνή απομόνωση ενός τεμαχισμένου κράτους από τους φυσικούς τους συμμάχους, προφανώς δεν είναι νοητός, αλλά μπορεί να προκύψει από ένα λάθος. 

Στην αρχή της εβδομάδας αρκούσε η φορολόγηση με 13-15% των ποσών άνω των 100.000 για να βγει το νούμερο, με μηδενική φορολόγηση των χαμηλότερων ποσών. 

Μια εβδομάδα μετά, συζητούν για 20% και κάθε ώρα που περνάει η ζημιά μεγαλώνει και ο λογαριασμός ανεβαίνει. 

Οι πολιτικοί διεκδικούν την ψήφο των πολιτών για έναν πολύ άχαρο ρόλο που περιλαμβάνει την θεμελιώδη υποχρέωσή τους να προβλέπουν και να αποτρέπουν το χειρότερο, σιωπηλά και με σύνεση. 

Οχι για να παρακολουθούν την πορεία προς την καταστροφή πετώντας το μπαλάκι στους πολίτες, ούτε φυσικά για να την προκαλούν με τις πράξεις ή παραλείψεις τους.

Οφείλουν  να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων.

Ο Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος είναι ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα ανάπτυξης, δημοσίων επενδύσεων, παιδείας, πολιτισμού, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας

εικόνα:  Abraham Ortelius, c.1608, Cyprus., πηγή cyprouscartography