Ο πιο κατάλληλος τρόπος να μην γίνει ποτέ τίποτα είναι να επιδιώκει κανείς κάποιου είδους τέλειο, κάτι δραστικά καλύτερο από αυτό που μπορεί πράγματι να γίνει. Το οικονομικό, νομικό και πολιτικό μας σύστημα αντανακλά αυτή την αντίληψη και τη συμπεριφορά μας. 

Οι νόμοι μας ρυθμίζουν στη λεπτομέρεια το τέλειο λογιστικό σύστημα, τα τέλεια συστήματα δόμησης, τα τέλεια συστήματα διαχείρισης, την τέλεια δημοκρατία και όπως είναι αναμενόμενο δεν εφαρμόζεται τίποτα.

 Δεν θέλουμε τους ΧΥΤΑ ή κάτι άμεσα εφικτό γιατί σίγουρα κάπου υπάρχουν πιο προχωρημένες τεχνικές ανακύκλωσης που εξαϋλώνουν τα σκουπίδια. Στην πραγματικότητα βέβαια δεν τους θέλουμε διότι ξέρουμε ότι πιέζοντας υστερικά θα τους φορτωθεί ο γείτονας ή θα τα πετάμε στη θάλασσα και στα ρέματα και θα κάνουμε πως δεν τα βλέπουμε.

Μας μυρίζει και μας βρωμάει κάθε μικρή ή μεγάλη παραγωγική επένδυση γιατί θα προκαλέσει ζημιά στην αισθητική μας, θα καταλάβει κάποια επιφάνεια, θά 'χει ένα περιβαλλοντικό αποτύπωμα (λες και υπάρχει ανθρώπινη παραγωγική δραστηριότητα που δεν έχει, που είναι άϋλη και αγγελική), μόνο που δεν το μετρούμε ποτέ συγκριτικά με τις άλλες. Ετσι, φυσικά, δίχως αυτήν την όποια επένδυση το δικό μας αποτύπωμα, το άλλο αποτύπωμα, μεγαλώνει κάθε μέρα δραματικά σε καμένα και χτισμένα βουνά, παράνομες γεωτρήσεις, καταπατημένες ακτές, βρώμικους λιγνίτες, χημική γεωργία. Εκείνο που τελικά μας ενοχλεί είναι ότι δεν θα την κάνουμε εμείς την επένδυση αλλά κάποιος άλλος, ο γείτονας, ο απέναντι, ο "ξένος". 

Μας ξυνίζει και μας στραβομουτσουνιάζει κάθε πολιτικός, κάθε πολίτης που κάτι προσπαθεί να κάνει, κάπως να τα βάλει με το τέρας, κάπως να βελτιώσει την κατάσταση στον τομέα του, κάτι να πετύχει - γιατί δεν το κάνει καλά, δεν το παλεύει όπως ΑΚΡΙΒΩΣ θα θέλαμε, δεν μας αντιστοιχεί τέλος πάντων. Κι έτσι καταλήγουμε να τον διασύρουμε, να τον απαξιώσουμε, να τον εξοντώσουμε, για να τον διαδεχτούν αναπόφευκτα κατώτεροί του που θα αφήσουν τα πράγματα στην ησυχία τους, απρακτώντας και μικροεξυπηρετώντας, ή ακόμη χειρότερα αρπάζοντας για λογαριασμό μας ενώ εμείς περιμένουμε πάντα το καλύτερο, το τέλειο. Αρκεί ν' αδειάσει τη γωνιά ο ταραξίας, ο μίζερος, ο λογιστάκος, ο αριστερός, ο προκλητικός, ο ανάλγητος, ο νεοφιλελεύθερος, ο μπήξας, ο δείξας. 

Ποτέ δε θ' ακουστεί από καρδιάς στον τόπο αυτό ένας καλός λόγος, ένα μπράβο για την προσπάθεια, για ό,τι κάποιος (ή κάποιοι) κατάφερε, για ό,τι, λίγο ή πολύ, κάποιος με σύστημα και με κόπο πέτυχε. Κάτι μας κρατάει να το αρθρώσουμε. Κάτι μέσα μας μάς σφίγγει. Κάτι σαν κόμπος όταν φτάνει στην γλώσσα μας.

Ακόμη και όταν το γνωρίζουμε, κι όταν είναι προφανές, δεν το λέμε. Αρνούμαστε να το προφέρουμε. Καταφέρνουμε κιόλας να πείσουμε τον εαυτό μας πως μόνο το δικό μας καλύτερο αξίζει, πως μόνο εμείς είμασε οι ικανοί, οι οραματιστές, οι τίμιοι. Λες και το κλέβουν από εμάς αυτό το μπράβο. Λες και μας ξεριζώνουν την ψυχή. 

Ετσι λίγο-λίγο ανοίξαμε κι ανοίγουμε τόπο στο χειρότερο, στο πιο βρωμερό, στο πιο μολυσματικό, στο πιο άδικο, στο πιο ανάξιο, το οποίο επιβάλλει η αναγκαιότητα που δεν αποδέχεται το κενό. Κάπου πρέπει να πάνε τα σκουπίδια υποχρεωτικά και θα πάνε όπου βρουν τελικά εύκαιρο χώρο, σαν το νερό στη ρωγμή, κάπως πρέπει να παράγουμε και θα παράγουμε όπως-όπως με όποιο κόστος, κάποιος πρέπει να διοικήσει και θα διοικήσει όποιος χωθεί, όποιον τυχοδιώκτη φέρει ο καιρός. 

Αυτό που φαίνεται σα μοναδικότητα, η ελληνική ιδιαιτερότητα που οδηγεί στη νεοελληνική παρακμή πηγάζει τελικά από αυτό το κενό. Αυτή την ψυχική αναπηρία. Την αδυναμία αναγνώρισης της προσπάθειας και της καλής πρόθεσης, της επιτυχίας σε σχέση με την πραγματικότητα. Την ανικανότητα υπέρβασης της μιζέριας και της γκρίνιας. 

Είναι βαθιά η ενοχική μας σχέση με τη χαρά. Είναι ανυπόφορη η πρόκληση στον ψυχισμό μας που αντιπροσωπεύει η χαρά του άλλου, καθώς την ίδια χαρά στερούμε από τον εαυτό μας. 

Είναι η αδυναμία να είμαστε αληθινά γενναιόδωροι, δηλαδή πραγματικά γενναίοι.

Υ.Γ.Αναζητώντας μια εικόνα έπεσα στη Γοργόνα του Θεόφιλου. Χάρηκα όταν ανακάλυψα πόσο νωρίτερα και καλύτερα από όλα μας τα λόγια έχει ζωγραφίσει τη σκέψη και την ψυχή μας αυτός ο αγαθός και απέραντα ταλαντούχος άνθρωπος,

Ο Γιώργος Γιαννούλης-Γιαννουλόπουλος είναι ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα ανάπτυξης, δημοσίων επενδύσεων, παιδείας, πολιτισμού και καινοτομίας. Είναι Αντιπρόεδρος πολιτικού συντονισμού της πολιτικής κίνησης "Δημιουργία, ξανά!"

Εικόνα: Γοργόνα, Θεόφιλος