Στήν Αντιγόνη, ο Σοφοκλής αντιπαραθέτει το δίλημμα σε ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ επίπεδο κάποιου ανθρώπου απέναντι στους νόμους του κοινωνικού συνόλου (και στα συντάγματα). To προσωπικό αυτό επίπεδο, εκτος απο ηθική και αξιοπρέπεια, εμπεριέχει ταυτόχρονα και εξ ορισμού την προσωπική επιλογή αυτού του ατόμου να ΕΝΤΑΧΘΕΙ ή οχι στο κοινωνικό σύνολο. Από την επιλογή αυτή προκύπτουν ως εναλλακτικοί τρόποι ζωής ο μοναχισμός ή ο ερημητισμός.

Στο συλλογικό/κοινωνικό επίπεδο υπάρχουν οι διαστάσεις της προσωπικής ηθικής και προσωπικής αξιοπρέπειας οι οποίες πάντοτε θα στέκονται υπεράνω οιουδήποτε συντάγματος, ΑΛΛΑ, οπωσδήποτε πάντα με προσωπική για τον καθένα ανάληψη ευθύνης και συνέπειας.

Η περίπτωση έστω και κάποιας ηθικά δίκαιας επανάστασης στα μάτια του νόμου εκλαμβάνεται πάντοτε ως παράβαση του, προσωρινά και για τις δύο συγκρουόμενες παρατάξεις, μέχρι κάποιας τελικής απόφανσης (εκτός αν ήδη υπάρχει προβλεπόμενη απόφανση εκ των προτέρων απο τον έως τότε κοινώς αποδεκτό φορέα, υπέρ η κατά). Η απόφανση λοιπόν γίνεται συνήθως εκ των υστέρων από ακριβώς αυτόν τον αρμόδιο φορέα δικαίως η αδίκως - ανάλογα με το αν επικρατήσουν ή αν ηττηθούν οι επαναστάτες. Πάντα όμως, τελικά, σύμφωνα με το αξιωματικά απαράβατο πνεύμα κοινωνικής συνοχής.

Οι επαναστάτες σε μία ηθικώς δίκαια εξέγερση δικαιώνονται ηθικά ΜΟΝΟΝ ως μονήρη ανεξάρτητα άτομα (όπως πχ η Αντιγόνη), ακόμα κι αν είναι ο μισός πληθυσμός ή και παραπάνω. Ποτέ δεν δικαιώνονται συλλογικά στα μάτια του τρέχοντος νόμου (πλην της απόφανσης που αναφέρομαι παράπανω). Ειδ' άλλως, ο νόμος συνεχώς θα αυτο-αναιρείται, εφ όσον αξιωματικά θεσπίζεται για το σύνολο, όχι για το άτομο.*

Η άποψη Κατρούγκαλου παραβλέπει τελείως αυτόν τον ριζικό διαχωρισμό ηθικής ατόμου και θεσπισμένης ηθικής συνόλου (νομοθεσία). Έτσι, τσουβαλιάζονται μαζί, απο τη μιά μεριά η υπεράσπιση της προσωπικής ηθικής και αξιοπρέπειας (η οποία ούτως η άλλως πάντα στέκεται υπεράνω οιουδήποτε συντάγματος) και το εξ ορισμού "συλλογικό" σύνταγμα / νόμοι από την άλλη. Κατά συνέπεια όμως, όχι μόνο υπονοείται αλλά και πλαγίως νομιμοποιείται η εν δυνάμει ανεξέλεγκτη παράβασή του.

Μία άλλη, επιπρόσθετη απόρροια αυτής της συλλήβδην συγχώνευσης των δύο αντιπαραθέσεων του "κοινού" και του "προσωπικού", είναι οτι αυτή η απλοική συγχώνευση φαίνεται να αποσκοπεί στην αυθαίρετη κατάργηση της προσωπικής ευθύνης, και τον μετασχηματισμό της σε νόμιμη συλλογική δικαίωση. Το ένα όμως δεν μπορεί να συνυπάρξει με το άλλο ανεξέλεγκτα, στηριγμένο μόνο στόν εντυπωσιασμό, στο μέγεθος της έντασης κάποιας κοινωνικής κατακραυγής ή στον χείμαρο κάποιας λαικής οργής, όσο κι αν φαίνεται αυτή ηθικά καταξιωμένη.

Πολλοί ευαγγελίζονται το αναφαίρετο δικαίωμα οιουδήποτε ανθρώπου να υπερασπισθεί τα πανανθρώπινα θέσφατα όταν αυτά πασιφανώς παραβιάζονται, υπεράνω οιουδήποτε "εφήμερου" νόμου, έστω καί με τη βία. Πολύ ιπποτικό ως αρχή. Τα πανανθρώπινα θέσφατα είναι όντως μία ύψιστη και αντικειμενική εννοια. Η ερμηνεία της παραβίασης όμως, δεν είναι σε κάθε περίπτωση αντικειμενική.

Τα πανανθρώπινα θέσφατα να τα υπερασπιστούμε όλοι στους δρόμους, όταν η παραβίαση τους είναι πασιφανής. Ποιός όμως αξιολογεί τον όρο "πασιφανής"; 'Εστω οτι ξυπνάμε ένα πρωί, και δεν έχει κυκλοφορία στο δρόμο, παρά μόνο τάνκς, εμβατήρια στο ραδιοφώνο και την αναγγελία στρατιωτικού νόμου. Σίγουρα λοιπόν μιλάμε για πραξικόπημα, άρα νά μια πασιφανής παραβίαση.

Όμως, κάποιος που δεν στέκει και πολύ στα καλά του μπορεί να θεωρεί μονομερώς ως "πασιφανή παραβίαση των πανανθρώπινων θεσφάτων", όπως τα καταλαβαίνει ο ίδιος, οποιονδήποτε νόμο που θεσπίζει δημοκρατικά η Βουλή. Μπορεί να μην είναι ένας, αλλά 20 χιλιάδες, μπορεί και 1 εκατομμύριο οργισμένων...

Το 1938 μεγάλες ομάδες του Γερμανικού λαού προέβησαν σε μαζική βία και φονικές επιθέσεις εναντίον των Εβραίων συμπολιτών τους στην γνωστή σε όλους "νύχτα των κρυστάλλων" (kristallnacht), υπερασπιζόμενοι - κατά την προκατειλημμένη τους αντίληψη - πασιφανώς και απολύτως τα πανανθρώπινα θέσφατα της εθνικότητας τους. Κάτι παρόμοιο έγινε και στην Βέροια το 1935, θα ήταν ντροπή να το μην το παραδεχτούμε.

Είναι λοιπόν άξιον απορίας ποιό σκεπτικό θα μπορούσε να καταστήσει μία τέτοια μαζική απεχθή ρατσιστική λαική οργή εξαιρετέα αυτού του αναφαίρετου - κατά τον συνειρμό του κυρίου Κατρούγκαλου - δικαιώματος.

Θα μου πειτε, "έλα μωρέ τώρα, υπερβολές". Μα με το "έλα μωρέ" κάνουμε διακυβέρνηση; Διακυβέρνηση βασιζόμενη σε κάποια αόριστη σύμβαση; Θα αφήσουμε μια αόριστη σύμβαση να προστατέψει την κοινωνία και την πολιτεία απο ένα ενδεχόμενο κάποιας άλλης νύχτας κρυστάλλων; Για ποιόν λόγο; Επειδή σε ένα μέρος του λαού η ανεγξέλεγκτη "υπεράσπιση" των πανανθρώπινων θεσφάτων δημαγωγείται ως πράξη ηθική, ηρωική, επαναστατική και επική;

[Διαφαίνεται βεβαίως οτι και το ίδιο το Σύνταγμα εμπεριέχει σοβαρές ανεπάρκειες (άρθρο 120 μέχρι τέλους), καί ως προς την συνέπεια των προσδιορισμών του, αλλά καί ως προς την αυτο-υπεράσπιση του. Προφανώς πολλά άρθρα του συνετάχθησαν απο "βύσματα" και ψηφίστηκαν απο "βολευτές" όλων των γεύσεων χωρίς την αρμόζουσα επιμέλεια…]

Ο Σοφοκλής δεν είναι νομοθέτης, ούτε κυβερνών. Είναι συγγραφέας. Θεωρεί ήδη δεδομένο αυτό το δίλημμα και το εξιστορεί ως προσωπικό δράμα. Βάσει ποίας συνεπαγωγής οι τωρινοί "πρέσβεις της διανόησης" του δίνουν ξαφνικά συλλογική, νομική υπόσταση; Επειδή είναι "ροκ"; Θεωρούν πως ο Σοφοκλής υποννοεί, ή έστω ξέχασε να επεκτείνει την επιβολή της ατομικής αξιοπρέπειας έτσι , ανεξέλεγκτα, σε ολόκληρο το κοινωνικό σύνολο; Πού το γράφει αυτό; Ρώτησαν άραγε τον Περικλή; Διότι, με το συμπάθειο, ο Περικλής ήταν ο εκλεγείς κυβερνών επί του εδάφους την εποχή εκείνη, οχι ο Σοφοκλής…

Η στοιχειώδης αντίληψη τέτοιων θεμάτων είναι αυτή που λείπει παντελώς απο την σύγχρονη Ελλαδική δεοντολογία. Η έλλειψη συνειδητοποίησης οτι η ένταξη σε ένα έστω πανελεύθερο και εύδαιμον κοινωνικό σύνολο απαιτεί πάντα έναν συμβιβασμό ανάμεσα στο προσωπικό και το συλλογικό. Ένα άγραφο συμβόλαιο με την κοινωνία, αφού η ελευθερία κάποιου σταμάταει εκεί που ξεκινάει η ελευθερία των υπολοίπων.

Έτσι καλλιεργείται μία διαιωνιζόμενη ανωριμότητα που φαίνεται να έχει προεκτάσεις ακόμα και στη στοιχειώδη αντιμετώπιση της καθημερινής ζωής - αναφέρομαι στον μαζικό και άκρως καταστρεπτικό "ψεκασμό" που λέμε στην αργκώ. Μία ακόμα απόρροια του είναι οι "προοδευτικές" εξάρσεις τύπου Κατρούγκαλου, που με αγκωνιές και δαγκωνιές προσπαθούν να βρουν μια λύση στο αδιέξοδο της δομής του δικαίου (τους) - αδιέξοδο το οποίο οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει.

*Αντίστοιχα, για να υπάρξει ειρμός στην δομή, η ανάληψη ευθυνών απέναντι στον νόμο πρέπει εξ ορισμού να είναι ατομική και όχι συλλογική. Δηλαδή, υπόλογος στον νόμο είναι έκαστος πολίτης ως άτομο, όχι ως κάποιο κοινωνικό, πολιτικό, θρησκευτικό, φυλετικό η πολιτισμικό σύνολο. Ειδ' άλλως έχουμε ολοκληρωτισμό. Παίρνω αφορμή γιά το σχόλιο αυτό από τον ατυχή τρόπο της πρότινος δίωξης μελών της Χρυσής Αυγής.

Με περισσή ανευθυνότητα τα ΜΜΕ επικρότησαν (και ίσως και οι εισαγγελικές αρχές εξαναγκάστηκαν σε) μαζικές συλλήψεις, απαντώντας σπασμωδικά στην απο καιρού καθυστερημένη αναγκαιότητα λόγω γενικής κατακραυγής. Η έγκαιρη εφαρμογή του ποινικού κώδικα θα έπρεπε να είχε ασκηθεί πολύ νωρίτερα, σε μεμονωμένα (έστω και πάρα πολλά…) μέλη αυτού του κόμματος.

Με τον τρόπο όμως που έγιναν οι συλλήψεις, οι συλληφθέντες φαίνεται οτι παρουσιάζονται ως συλλογικά και οχι ατομικά υπόλογοι απέναντι στον νόμο. Αυτό δεν ευθυγραμμίζεται με τον ειρμό της δομής που προανέφερα. Η πολιτεία φαίνεται να φέρεται ολοκληρωτικά, θεωρώντας τους ουσιαστικά πολιτικούς κρατουμένους. Αυτό ίσως τελικά αποβεί ένα άκρως επιβλαβές προηγούμενο προς όφελός τους, διότι τους "ηρωοποιεί" στα μάτια των υποστηρικτών τους και ενισχύει την πολιτική τους πλατφόρμα.