GR
EN 
Ενα μεγάλο σκαλοπάτι στον τομέα της έρευνας ανέβηκε η ελληνική επιστημονική κοινότητα, χάρη στη νεότερη γενιά της, λαμβάνοντας μάλιστα τα εύσημα της αντίστοιχης παγκόσμιας.
Η μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Εργαστηρίου Βιοχημείας του Τμήματος Χημείας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Βάσια Παπακωνσταντίνου, διακρίθηκε για το αντικείμενο του διδακτορικού της, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Κ.Α. Δημόπουλου, κατά την εκπόνηση του οποίου διαπίστωσε την εμπλοκή του Παράγοντα Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων (Platelet Activating Factor, PAF) στην HIV λοίμωξη και στην αντιρετροϊκή θεραπεία, και επιλέχθηκε να συμμετάσχει στο 63rd Lindau Nobel Laureate Meeting.
Διεθνές ενδιαφέρον
Στο μικρό νησί με την ομώνυμη πόλη της Γερμανίας (Λιντάου), όπου λαμβάνει χώρα το ετήσιο συνέδριο που αφορά τις θετικές επιστήμες, η 29χρονη επιστήμονας θα έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει την έρευνά της, στο πλαίσιο των συναντήσεων που θα έχει με 40 νομπελίστες επιστήμονες και νέους συναδέλφους της από όλο τον πλανήτη.
Φέτος, οι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν μεταξύ 30/6 και 5/7, ενώ το διεθνές μίτινγκ εστιάζει αποκλειστικά στον τομέα της Χημείας. Το εύρημα της κ. Παπακωνσταντίνου έρχεται όχι μόνο να δώσει έναν προσανατολισμό ως προς το είδος της αγωγής που πρέπει να ακολουθήσουν οι φορείς του HIV, αλλά και μια ανακούφιση στους οροθετικούς, επιτυγχάνοντας τον περιορισμό άλλων παρενεργειών του ιού.
Απόδειξη στο ότι ο τομέας της Βιοχημείας ανεβαίνει στην «επιστημονική ατζέντα» αποτελεί το γεγονός ότι το περσινό βραβείο Νόμπελ Χημείας (όπως και άλλες φορές στο παρελθόν) δόθηκε στους Αμερικανούς Ρόμπεν Λέφκοβιτς και Μπράιαν Κομπίλκα για βιοχημικό θέμα και συγκεκριμένα, τη μελέτη και την αποκωδικοποίηση των G-πρωτεϊνικών υποδοχέων.
Αντιθέτως στη χώρα μας, στο αντίστοιχο Εργαστήριο Βιοχημείας του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, εργάζονται μόνον 4 καθηγητές, για τους οποίους, όπως μας ενημέρωσε η μεταπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος, δεν έχει προγραμματιστεί αντικατάσταση μετά την προβλεπόμενη συνταξιοδότησή τους στα επόμενα δύο χρόνια.
«Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ούτε η ενημέρωση ούτε οι ευκαιρίες για ακαδημαϊκή καριέρα. Οι Ελληνες επιστήμονες έχουν όρεξη για δουλειά, έχουν νέες ιδέες και αυτό αναγνωρίζεται στο εξωτερικό. Αλλά υπάρχουν ελλείψεις στις υποδομές, λείπει η χρηματοδότηση. Εγώ ήμουν τυχερή επειδή έτυχε να συμμετέχω σε ένα χρηματοδοτούμενο ερευνητικό πρόγραμμα. Θα ήθελα όμως η πολιτεία, αντί να δαπανά αμύθητα ποσά σε άλλους τομείς, να επενδύσει στα πανεπιστήμια, δίνοντας την ευκαιρία και στις νεότερες γενιές να συμμετέχουν στην εξέλιξη των επιστημονικών τομέων που έχουν επιλέξει. Ειδικά στον τομέα της Χημείας που έχει πολύπλευρη εφαρμογή», σημειώνει η ίδια, συμπληρώνοντας πως για τη δική της γενιά επιστημόνων, η μετανάστευση στο εξωτερικό μοιάζει με μονόδρομο. «Εκεί τα βλέμματα πέφτουν πάνω στους νέους επιστήμονες», καταλήγει.
Τι είναι ο Παράγοντας Ενεργοποίησης Αιμοπεταλίων – PAF
Ο PAF αποτελεί τον ισχυρότερο φλεγμονώδη παράγοντα του οργανισμού και συντίθεται από πολλά είδη κυττάρων, ως απόκριση σε παθολογικές καταστάσεις. Ανάλογα με τα επίπεδα του PAF, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα ως προς την κατάσταση του οργανισμού, αν δηλαδή υπάρχει μια φλεγμονώδης κατάσταση (π.χ. αλλεργία ή ακόμα και κάποια μορφή καρκίνου). Κατά την HIV λοίμωξη παρατηρείται μια συστηματική φλεγμονώδης απόκριση του ξενιστή, η οποία μπορεί να προκαλέσει επιπρόσθετες παθολογικές καταστάσεις, π.χ. ενεργοποίηση μηχανισμών αύξησης καρδιαγγειακών κινδύνων.
«Διαπιστώσαμε ότι τα καλύτερα φάρμακα για τους φορείς του HIV αποτελούν και τους ισχυρότερους αναστολείς του PAF καθώς στο πλαίσιο της δράσης τους, πέρα από τις αντιρετροϊκές τους ιδιότητες, διαθέτουν και αντιφλεγμονώδη δράση. Είναι κάτι το οποίο το βρήκαμε στο εργαστήριό μας σε συνεργασία με τις Μονάδες Λοιμώξεων των Νοσοκομείων του «Ερυθρού Σταυρού» και του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς» και το οποίο δεν είχε μελετήσει προηγουμένως κανείς», περιέγραψε στην «Εφ.Συν.» η Β.Παπακωνσταντίνου.
«Η αναστολή του PAF, όμως, μπορεί να επιτευχθεί και μέσω της διατροφής», συμπλήρωσε. Ως εκ τούτου, κάθε άνθρωπος, ασθενής ή μη, μπορεί να αντιμετωπίσει ένα φάσμα παθολογικών καταστάσεων μέσω τροφών που αναστέλλουν τον PAF. «Μεσογειακή διατροφή» πρότεινε, ερωτηθείσα σχετικά, η νεαρή επιστήμονας. Ελαιόλαδο, κρασί, χόρτα, βότανα, καθώς και γιαούρτι και τυρί, λόγω των αναστολέων του PAF που περιέχουν, συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του οργανισμού και θα μπορούσαν να προταθούν ακόμα και σε HIV ασθενείς «απαλύνοντας», μέσω της αναστολής του PAF, τις παρενέργειες φλεγμονώδους αιτιολογίας που παρατηρούνται κατά την HIV λοίμωξη, βελτιώνοντας έτσι την καθημερινότητα των φορέων, είτε παίρνουν αγωγή είτε όχι.
Ελαφρύτερη θεραπεία
Στο παρελθόν η αγωγή που δινόταν σε φορείς του ιού αποτελούνταν από βαρύτατα φάρμακα, ενώ πλέον η εφαρμογή της HAART (High Active Antiretroviral Therapy) έχει ενισχύσει τη δυνατότητα αναστολής της εξέλιξης της νόσου σε μεγάλο βαθμό.
Συμβάλλοντας στα παραπάνω, η εν λόγω ανακάλυψη δίνει αισθητή βελτίωση και στην καθημερινότητα των φορέων, αφού εξηγεί τον μηχανισμό δράσης των φαρμακευτικών αγωγών σε σχέση με περαιτέρω δυσλειτουργίες του οργανισμού κατά την HIV λοίμωξη.
Η διάκριση της Β. Παπακωνσταντίνου και η επιλογή της στο συνέδριο του Λιντάου αποτελούν για την ίδια μεγάλη επιβράβευση και αναγνώριση των πολυετών κόπων της. «Θα είναι μια μεγάλη εμπειρία η συμμετοχή μου σε ένα συνέδριο όπου θα συζητηθούν όλες οι εξελίξεις στον τομέα μου. Θα αποκτήσω πρόσθετη τεχνογνωσία, την οποία θα έχω τη δυνατότητα να μεταφέρω στη χώρα μου και θα διευρύνω τους ορίζοντές μου. Αλλωστε, πρόκειται για μια επιστήμη που συνεχώς εξελίσσεται. Με ελκύει η έρευνα και θέλω να ανεβάσω και άλλο τον πήχη», αναφέρει.