Σφήνα στον Κορμό του Κρατισμού - προεκλογική oμιλία στο γήπεδο του Σπόρτινγκ

Γήπεδο Sporting , 22-05-2019
https://youtu.be/8t3tzMXrP0U

“ΣΦΗΝΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΜΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΣΜΟΥ”

“Έφυγα από την Ελλάδα με σπασμένα φτερά και νόμιζα πως δεν θα μπορούσα πια ποτέ να πετάξω. Όλοι γύρω μου με θεωρούσαν ως ένα ναυαγισμένο ιδεοπαθή και άρχισα, σιγά σιγά, να το πιστεύω και εγώ ο ίδιος… Ευτυχώς εδώ βρήκα άλλο κόσμο, άλλους ανθρώπους με πλατύτερες ιδέες, με ευγενέστερα αισθήματα με υψηλότερα ιδεώδη και μπόρεσα να μπω πάλιν εις τον δρόμον μου. Για πρώτην φορά στην ζωήν μου ημπορώ να πω πως είμαι ευχαριστημένος.”

Θα μπορούσε να είναι το πρόσφατο γράμμα ενός μετανάστη της κρίσης. Είναι όμως γραμμένο στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, από τον Γιώργο Παπανικολάου, τον μεγάλο Έλληνα, τον γιατρό ερευνητή που έσωσε εκατομμύρια γυναίκες από την απειλή του καρκίνου, ανακαλύπτοντας το τεστ Παπ.

Ο πατέρας του, γιατρός κι εκείνος, που είχε διατελέσει δήμαρχος στην Κύμη Ευβοίας και βουλευτής, ήθελε να τον δει στρατιωτικό γιατρό. Σίγουρη θέση στο Ελληνικό Δημόσιο, ο μισθός να πέφτει, μήνας μπαίνει - μήνας βγαίνει. Αλλά ο Παπανικολάου είχε βάλει τον πήχυ πολύ ψηλότερα.

Δεν τον περίμενε η επιστημονική κοινότητα της Αμερικής στρώνοντας κόκκινο χαλί στην αποβάθρα. Δεν τον ήξερε καν. Πηγαίνοντας, ο Παπανικολάου, το 1913, στη Νέα Υόρκη, έπιασε δουλειά ως πωλητής χαλιών. Η γυναίκα του, με γαλλικά και πιάνο, έραβε κουμπιά.

Όμως, γρήγορα, οι Αμερικάνοι κατάλαβαν ότι αυτός ο Έλληνας είχε άστρο. Και από την επόμενη κι όλας χρονιά, τον προσέλαβαν ως ερευνητή σε Πανεπιστήμιο. Τη συνέχεια την ξέρει όλος ο κόσμος.

Τι ήταν εκείνο που έκανε τους Αμερικάνους να αντιληφθούν, τόσο γρήγορα, αυτό που ο επιστημονικός, κοινωνικός και πολιτικός περίγυρος της χώρας μας δεν μπορούσε; Γιατί η Αμερική γιάτρεψε και δυνάμωσε τα φτερά ενός ανθρώπου που η πατρίδα του τα τσάκισε; Γιατί, τελικά, η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της; Είναι θέμα DNA της φυλής, όπως ισχυρίζονται κάποιοι; Υπάρχει γονίδιο της παρακμής; Kι o Παπανικολάου Έλληνας δεν ήταν; Η Κάλλας, ο Μητρόπουλος, ο Κριμιζής, ο Νανόπουλος, ο Δασκαλάκης, αλλά και η Στεφανίδη, ο Τσιτσιπάς τι DNA έχουν; Ή, μήπως, έχει κάποια συγκεκριμένα κληρονομικά χαρακτηριστικά ο Αμερικάνος που προέκυψε από επιμειξία όλων των φυλών του κόσμου; Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τι διαφορά; “Η νοοτροπία” θα απαντήσουν κάποιοι. Σωστά. Αλλώς πώς διαμορφώνεται;

Η νοοτροπία δεν είναι τίποτε άλλο από ένας μηχανισμός επιβίωσης σε δεδομένο περιβάλλον. Και κάθε μηχανισμός επιβίωσης διέπεται από μια οικουμενική αρχή, για κάθε έμβιο ον: να έχει το μέγιστο αποτέλεσμα με την ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Αν μπορείς να κάνεις κάτι εύκολα, γιατί να ζοριστείς; Αν ένας βούβαλος αυτοκτονούσε κάθε πρωί μπροστά σε μια αγέλη λιονταριών, ποιες θα ήταν μετά από λίγο καιρό οι θηρευτικές τους ικανότητες; Ούτε να περπατήσουν δεν θα μπορούσαν. Το περιβάλλον, λοιπόν, σου δίνει κατεύθυνση για το τι θα κάνεις στη ζωή σου.

Σε πολιτικό επίπεδο αυτό το περιβάλλον λέγεται θεσμοί. Όμως οι θεσμοί δεν πέφτουν από τον ουρανό. Άνθρωποι τους δημιουργούν. Οπότε φτάνουμε στην ουσία του προβλήματος. Κακοί θεσμοί έλκουν κακής ποιότητας ανθρώπους, οι οποίοι, αποκτώντας εξουσία, τους ευτελίζουν έτι περαιτέρω. Αυτό το συνεχές σπιράλ καθόδου έχει ένα τέλος: την κατάρρευση του συστήματος και τη συνακόλουθη ανθρωπιστική τραγωδία. Το διαπιστώσαμε με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το διαπιστώνουμε με τα κράτη που συνεχίζουν να προσπαθούν να εφαρμόσουν της θρησκεία του σοσιαλισμού (Βενεζουέλα, Κούβα, Ζιμπάμπουε) το ζήσαμε με την ελληνική χρεοκοπία του 2010 και με την διαπραγμάτευση του 2015, αποφεύγοντας όμως την κατάρρευση, λόγω του τερατώδους ποσού το οποίο μας δάνεισαν κυρίως οι εταίροι της Ε.Ε.

Πολλοί θεωρούν πως έπρεπε να είχαμε αφεθεί να χρεοκοπήσουμε, και να πάμε στη δραχμή, ώστε να αντιληφθούν οι θιασώτες του ιπτάμενου γαϊδάρου τι σημείνει να αποκλειστείς από τις αγορές και να πληρώνεσαι με πληθωριστικό νόμισμα, που κάθε βδομάδα θα χάνει τη μισή του αξία. Διότι, λένε, θα είχαμε πιάσει πάτο, και πλέον θα άρχιζε η αντίστροφη πορεία της ανόδου. Κάνουν το λάθος να θωρούν το ελληνικό πρόβλημα αποκλειστικά οικονομική χρεοκοπία, ενώ υπήρξε κυρίως χρεοκοπία των θεσμών.

Η Ελλάδα χρεοκόπησε επίσημα άλλες 4 φορές, το 1827, το 1843, το 1893 (το ιστορικό «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» του Χ. Τρικούπη) και το 1932. Βρέθηκε υπό καθεστώς πτώχευσης πάνω από 50 χρόνια στη νεότερη ιστορία της. Για το ¼ δηλαδή της ηλικίας της ως ανεξάρτητο κράτος. Τι συνέβη μετά από αυτές τις χρεοκοπίες; Έγινε ο πάτος που πιάσαμε, εφαλτήριο ανόδου; Όχι! Γιατί; Διότι οι κυβερνήσεις που που προέκυψαν μετά τις χρεοκοπίες, με το πρόσχημα των εκτάκτων συνθηκών έκαναν ακόμα πιο προβληματικό το θεσμικό πλαίσιο κι έτσι έστρωναν το χαλί στην επόμενη χρεοκοπία. Ο κρατισμός αναπαράγει επιθετικά τον εαυτό του εις βάρος των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας ακριβώς όπως τα καρκινικά κύτταρα. Διογκώνεται, εξαπλώνεται, κάνει μεταστάσεις. Η μόνη διαφορά που έχει με τον πραγματικό καρκίνο είναι πως ο κρατισμός δεν πεθαίνει ταυτόχρονα με τον ξενιστή του. Λουφάζει για λίγο και περιμένει τη διάδοχη κατάσταση για να εγκατασταθεί και σ΄αυτή και να την μολύνει.

Βεβαίως υπήρξαν μεμονωμένες πρωτοβουλίες καθιέρωσης ενός πλαισίου χρηστής διαχείρισης και ηθικών δεσμεύσεων αλλά δεν απέκτησαν ποτέ μόνιμο χαρακτήρα. Δυο - τρεις κούκοι δεν φέρνουν την άνοιξη.

Δείτε ένα παράδειγμα. Με βασιλικό διάταγμα του 1957, επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Καραμανλή, είχε μπει το πλαίσιο του κρατικού δανεισμού. Πρώτον, το κράτος θα μπορούσε να δανείζεται, εκδίδοντας έντοκα γραμμάτια, διάρκειας ενός έτους το πολύ. Δεύτερον, το συνολικό ύψος των γραμματίων που θα ήταν σε κυκλοφορία, δεν θα μπορούσε να ξεπερνάει τα 750 εκατομμύρια δραχμές της εποχής. Τρίτον, ο κρατικός δανεισμός επιτρεπόταν μόνο για επενδυτικούς σκοπούς. “Το προϊόν των δι’ εκδόσεων εντόκων γραμματίων συνομολογουμένων δανείων χρησιμοποιείται υπό του Δημοσίου αποκλειστικώς προς κάλυψη δαπανών των παραγωγικών δημοσίων επενδύσεων, έλεγε ο νόμος.

Αυτή η αυτοδέσμευση του Δημοσίου κράτησε μέχρι το 1982, οπότε ο μέγας εκμαυλιστής της χώρας, Αντρέας, την κατάργησε με τον νόμο 1266 του 1982 ως εξής: “To προϊόν της εκδόσεως εντόκων γραμματίων χρησιμοποιείται για την κάλυψη εν γένει δαπανών του δημοσίου.” Όλοι ξέρουμε πώς χρησιμοποιήθηκε αυτό το “εν γένει” έκτοτε. Από το 1982 μέχρι το 2010 που χρεοκοπήσαμε, αλλά και μέχρι σήμερα, κανένας δεν επανέφερε το θεσμικό πλαίσιο του 1957. Γιατί;

Διότι καμία κυβέρνηση δεν θέλει να περιορίζει το εύρος των εξουσιών της. Η εξουσία έχει πάντα την τάση να επεκτείνει την κυριαρχία της. Δύο πράγματα μπορούν να την ανακόψουν: η ποιότητα των ανθρώπων που κατέχουν θέσεις εξουσίας, αλλά κυρίως τα θεσμικά αντίβαρα, τα γνωστά checks and balances των “κουτόφραγκων”. Στην Ελλάδα είχαμε, πού και πού, εντελώς συμπτωματικά, το πρώτο. Ποτέ το δεύτερο. Η διάκριση των εξουσιών, η μεγάλη κατάκτηση του διαφωτισμού και υπόβαθρο κάθε ευνομούμενης Πολιτείας, στη χώρα μας πάντα ήταν ο τίτλος ενός βιβλίου με λευκές – ή μάλλον με μαύρες σελίδες.

Στις ΗΠΑ, τη χώρα που ανέδειξε τον Παπανικολάου, δεν αρκέστηκαν στη θεωρητική μνεία της διάκρισης των εξουσιών. Έχτισαν ένα περίπλοκο σύστημα θεσμικών αντίβαρων με το οποίο καθεμιά από τις τρεις εξουσίες ελέγχει την άλλη, με αποτέλεσμα καμμιά να μην μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς τη συναίνεση της άλλης.

Το Κογκρέσο έχει την κύρια νομοθετική εξουσία, αλλά ο Πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο. Έχει επίσης τη δυνατότητα να προτείνει ο ίδιος νομοθετήματα. Το Ανώτατο Δικαστήριο, με τη σειρά του, έχει τη δυνατότητα να ακυρώσει νομοθετήματα του Κογκρέσου αλλά και προεδρικά διατάγματα, εφόσον τα κρίνει αντισυνταγματικά. Οι νόμοι πρέπει να συγκεντρώσουν την απαραίτητη πλειοψηφία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων και στη Γερουσία.

Οι άνθρωποι του Προέδρου, αυτοί που θα στελεχώσουν τις ανώτατες θέσεις της εκτελεστικής εξουσίας πρέπει να πάρουν την έγκριση της Γερουσίας. Το Κονγκρέσο μπορεί όχι μόνο να ακυρώσει νόμους του προέδρου, αλλά και να κινήσει διαδικασία έκπτωσης εναντίον του, το ατιμωτικό impeachment, σαν κι αυτή που οδήγησε τον Νίξον σε παραίτηση μετά το σκάνδαλο Watergate.

Εάν ίσχυε ένα τέτοιο σύστημα στην Ελλάδα, μπορεί να σκεφτεί κάποιος, οι πάντες θα μπλόκαραν τους πάντες, και δεν θα λειτουργούσε τίποτε. Λάθος. Οι κοινωνίες βρίσκουν τρόπους να πρακάμψουν το αδιέξοδο που οι ίδιες προκαλούν με τη συμπεριφορά τους, αλλάζοντας συμπεριφορά. Οι θεσμοί εκπαιδεύουν. Όταν οι μόνοι τρόποι για να λειτουργήσει το σύστημα λέγονται σοβαρότητα, υπευθυνότητα, συνεργασία, θα επιλεγούν εξ ανάγκης! Μπορεί να πάρει λίγο χρόνο, αλλά τελικά θα γίνει.

Το κρίσιμο ζήτημα είναι ότι αυτές τις μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να τις κάνει μια κυβέρνηση αποφασισμένων τεχνοκρατών και εμπνευσμένων ιδεολόγων ταυτόχρονα, που θα περιστείλει τις εξουσίες της, η ίδια, αυτοβούλως, για να εγκαθιδρύσει ένα περιβάλλον θεσμικής ισορροπίας και πολιτικής υγείας. Θα πρέπει, δυσαρεστώντας τους βουλευτές της, να ορίσει εξωκοινοβουλευτικούς υπουργούς, επιλέγοντάς τους με καθαρά επαγγελματικά, τεχνοκρατικά κριτήρια, ανθρώπους για τη δουλειά δηλαδή, ώστε να αφοσιωθούν απερίσπαστοι στο έργο τους και να μην ξημεροβραδιάζονται στα τηλεοπτικά πάνελς. Θα πρέπει να καταστήσει πραγματικά ανεξάρτητη τη Δικαιοσύνη, ακυρώνοντας τη μέχρι τώρα δυνατότητα των κυβερνήσεων να δίνουν εντολές στον ψηλό Παναθηναϊκάκια ή στην κοντή με την περίεργη κουπ στο μαλλί. Θα πρέπει να ξηλώσει τα παράκεντρα εξουσίας του κρατικού συνδικαλισμού, των συντεχνιών, των Media, των μεγαλοεργολάβων. Θα πρέπει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο όχι με κριτήρια μικροκομματικού συμφέροντος αλλά με στόχο το ίδιο το εκλογικό σύστημα να αποτελέσει φορέα υγείας και εκσυγχρονισμού.

Δείτε τι θα συνέβαινε αν ο εκλογικός νόμος για την αυτοδιοίκηση ήταν αυτός που προτείνει η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ: ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο με όλους τους υποψηφίους συμβούλους χωρίς να πρέπει υποχρεωτικά να πρόσκεινται σε κάποιον δήμαρχο, κι ένα άλλο με όλους τους υποψηφίους δημάρχους στο οποίο θα μπορούσες να σταυροδοτήσεις δύο υποψηφίους κατά σειρά προτίμησης, ως πρώτη και δεύτερη επιλογή. Αν η πρώτη σου επιλογή, δεν ήταν ένας από τους πρώτους δύο της τελικής καταμέτρησης των πρώτων επιλογών, η ψήφος σου θα πήγαινε στη δεύτερη επιλογή.

Θα μπορούσε ο καθένας να βάλει υποψηφιότητα για σύμβουλος, χωρίς να πρέπει οπωσδήποτε να ανήκει στο περιβάλλον ενός δημάρχου. Θα μπορούσε ο καθένας να βάλει υποψηφιότητα για δήμαρχος χωρίς να πρέπει οπωσδήποτε να οργανώσει ομάδα. Θα μπορούσε ο πολίτης να επιλέξει ελεύθερα όποιους προτιμάει για συμβούλους από τους συμπολίτες του χωρίς να εμποδίζεται από τα στεγανά των συνδυασμών. Θα εξαφανιζόταν ο φατριασμός που κατακερματίζει την τοπική κοινωνία, θα κόβονταν μαχαίρι οι κρυφές συμφωνίες, με κάθε άλλο παρά πολιτικό περιεχόμενο, μεταξύ των υποψηφίων για στήριξη στον δεύτερο γύρο. Το κυριότερο: θα άλλαζε εντελώς το κλίμα του προεκλογικού αγώνα. Επειδή κάθε υποψήφιος θα προσπαθούσε να είναι η δεύτερη επιλογή των ψηφοφόρων των συγγενών ιδεολογικά υποψηφίων, το σκηνικό της έντασης, της πόλωσης, των χτυπημάτων κάτω από τη ζώνη, των προσωπικών επιθέσεων θα έδινε τη θέση του σε κλίμα συνεργασίας και αλληλοεκτίμησης πριν τις εκλογές.

Το ίδιο θα συνέβαινε αν η διπλή ψήφος ίσχυε στις εθνικές εκλογές. Θα εξαφανιζόταν αμέσως το, ούτως ή άλλως απατηλό, δίλημμα της χαμένης ψήφου. Όσοι τώρα λένε: εγώ με τη Δημιουργία είμαι, αλλά θα ψηφίσω αυτόν για να φύγει ο άλλος, θα μπορούσαν να ψηφίσουν ως πρώτο κόμμα τη Δημιουργία και ως δεύτερο αυτόν που θα έδιωχνε τον άλλον. Αν η Δημιουργία δεν ξεπερνούσε το 3%, η ψήφος θα πήγαινε αυτομάτως σε αυτόν που θα ελπίζαμε να διώξει τον άλλον. Όμως τι λέτε; Αν ίσχυε αυτό το σύστημα θα μέναμε μόνο στο 3%; Η Δημιουργία θα χτυπούσε διψήφιο ποσοστό με το καλημέρα! 2,2% πήραμε το 2012, όταν δεν μας ήξερε κανένας, με μόλις 7 εβδομάδες κομματικής ζωής, πριν αρχίσει ο ανηλεής πόλεμος λάσπης και οι ομοβροντίες τερατωδών ψεμάτων από το σύνολο του πολιτικού συστήματος, δεξιού κι αριστερού.

Με μια απλή θεσμική αλλαγή, που δεν έχει καν δημοσιονομικό κόστος, θα μεταμορφωνόταν άρδην το κλίμα, τουλάχιστον, του πολιτικού παιχνιδιού. Αν μάλιστα υιοθετούσαμε και το σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας της Εσθονίας, θα μπορούσαμε να αναγεννήσουμε τη Δημοκρατία, ενσωματώνοντας στις εκλογές ποιοτικά κριτήρια, δίνοντας σε όλους τους Έλληνες, φυσικά και στους απόδημους, τη δυνατότητα να ψηφίζουν από το κινητό τους ή καθιερώνοντας δημοψηφίσματα για θέματα κυρίως διαχείρισης της καθημερινότητας, στο πρότυπο της Ελβετίας. Για να μην πω τι κέρδος για το περιβάλλον θα είναι αυτό. Πονάει η ψυχή μου όταν βλέπω το απίστευτο χαρτομάνι, στα εκλογικά κέντρα και στους δημόσιους χώρους που έχουν μεταβληθεί σε γκαλερί πολιτικών διαφημίσεων, αυτή τη χυδαία περιφρόνηση προς τη φύση και προς την αισθητική μας, στην οποία μας υποχρεώνουν τα κόμματα του κρατισμού, που έχουν τάχα μου και οικολογικές ευαισθησίες.

Η Δημιουργία ξανά, εδώ και 7 χρόνια, μολονότι αποκλεισμένη από τα συστημικά ΜΜΕ δεν έγραψε τίποτε πουθενά, δεν κόλλησε τίποτε πουθενά, δείχνοντας στην πράξη το τι σημαίνει συνέπεια λόγων και έργων, ακόμα και στις λεπτομέρειες. Κι επειδή η δημόσια αφισοκόλληση είναι παράνομη, ρωτάω κάθε υπεύθυνο πολίτη: δεν αντιλαμβάνεσαι το οξύμωρο να σου ζητάει κάποιος να τον ψηφίσεις, να τον ορίσεις δηλαδή εγγυητή της νομιμότητας, παρανομώντας;

Τι νομίζετε; Αυτές τις ερωτήσεις τις σκεφτόμαστε μόνο εμείς; Δεν υπάρχουν στα πολυπληθή και καλοπληρωμένα επιτελεία των συστημικών κομμάτων άνθρωποι που να πρότειναν μια άλλη προεκλογική συμπεριφορά ή ένα άλλο εκλογικό σύστημα; Οι προτάσεις μας δεν είναι δα και η πρώη φορά που ακούγονται στον κόσμο! Να είστε σίγουροι ότι οι εκλογομάγειρες των κομματικών επιτελείων τις ξέρουν και με λεπτομέρειες. Γιατί όμως ουδέποτε τις υιοθέτησαν; Διότι ουδέποτε ο στόχος τους υπήρξε η αποτύπωση της βούλησης των πολιτών. Ο μόνιμος, διαχρονικός, διακομματικός τους στόχος ήταν η υφαρπαγή της ψήφου. Ο κρατισμός δεν κλέβει μόνο τα χρήματά μας, κλέβει και την ίδια την πολιτική μας οντότητα, διότι, τι άλλο είναι ο απροκάλυπτος εκβιασμός της χαμένης ψήφου, για να οικειοποιείται η εκάστοτε αντιπολίτευση την ψήφο διαμαρτυρίας για την εκάστοτε κυβέρνηση;

Η χειρότερη όμως ζημιά που έχει ο κάνει ο κρατισμός είναι ότι καλλιέργησε σε ένα μεγάλο ποσοστό Ελλήνων το σύνδρομο της Στοκχόλμης, το να δημιουργούν δηλαδή συναισθηματικό δεσμό τα θύματα μιας απαγωγής ή μιας ομηρίας με τους ληστές ή τους τρομοκράτες που τους απήγαγαν. Ο κρατισμός υποβάλλει στον πολίτη την ιδέα ότι βρίσκεται σε κατάσταση ισόβιας ανωριμότητας και είναι ανίκανος να διαχειρισθεί τη ζωή του, άρα χρειάζεται πάντα έναν Πατερούλη που θα τον κρατάει στοργικά από το χεράκι και θα τον οδηγεί με ασφάλεια ανάμεσα από τις κακοτοπιές της ζωής.

Ο κρατισμός εμφανίζεται στις προεκλογικές περιόδους με ένα πλατύ χαμόγελο σαν τις διαφημίσεις των μέντιουμ, που ονομάζονται και σύμβουλοι συναισθηματικής διαχείρισης. Νιώθεις ανασφάλεια για το μέλλον; Αισθάνεσαι αδύναμος στην Ευρώπη των λίγων; Πιστεύεις ότι ο έρωτάς σου, το κράτος, δεν σε φροντίζει πια; Τηλεφώνησε τώρα, ψήφισε τώρα: μελλοντολόγος κύριος Αλέξης και συνεργάτες. Άμεση ανακούφιση. Λύνει μάγια τρόικας. Επαναφορά αγαπημένων πασόκων. Εξαφανίζει δημοψηφίσματα, απογειώνει γαϊδάρους. Γνωστός και ως ο μάγος της Θεσσαλονίκης.

Καπάκι και η επόμενη διαφήμιση: Αισθάνεσαι μόνος, χωρίς φίλους; Νιώθεις στρες για το μειωμένο σου εισόδημα; Φοβάσαι ότι το μαύρο που μπορεί να ξαναπέσει στην ΕΡΤ, θα σου δημιουργήσει κατάθλιψη; Κύριος Κυριάκος και επικοινωνιολόγοι συνεργάτες: ισχυρή ενόραση, κληρονομικό χάρισμα. Δίνει εγγυημένο εισόδημα, αξιολογεί χωρίς να απολύει, συμφιλιώνει τους πολίτες χωρίς να τους ρωτήσει, τιμάει τους αγώνες της αριστεράς. Τηλεφώνησε τώρα. Κι αν δεν σε πείθει σκέψου: ο προηγούμενος είναι καλύτερος;

Ο κρατισμός σού βάζει ένα βραχιολάκι all inclusive, εφ’ όρου ζωής, με μόνο αντάλλαγμα, φαινομενικά, την ψήφο σου. Κι αν ρωτήσει κανένας «ποιος τα πληρώνει όλα αυτά»; έχει έτοιμη την απάντηση: οι άλλοι. Οι έχοντες και κατέχοντες είναι η πράσινη εκδοχή, η πλουτοκρατία - το κεφάλαιο είναι η κόκκινη, οι εύρωστοι οικονομκά συμπολίτες μας είναι η μπλε, αγαπησιάρικη αυτή, συσκευασμένη με κορδελίτσα και φιόγκο. Αποφεύγει να σου πει πως τις δωρεάν παροχές του, πανάκριβες τελικά και κάκιστης ποιότητας, τις πληρώνεις εσύ, τα παιδιά σου και τα εγγόνια σου. 30.000 ευρώ χρωστάει κάθε παιδί αυτής της χώρας, μόλις δει το φως της ζωής.

Ο κρατισμός είναι πανευρωπαϊκό φαινόμενο. Δεν είναι ο νεοφιλελευθερισμός το κυρίαρχο ρεύμα στην Ε.Ε. – ποτέ δεν ήταν. Ο κρατικιστικός σοσιαλισμός ήταν - και είναι. Απλώς, σε μας αναπτύχθηκε στην πιο καταστροφική εκδοχή του. Αν διαβάσετε τις προτάσεις των περισσότερων υποψηφίων για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα φρίξετε. Περισσότερος κρατικός έλεγχος φιξαρισμένος κατώτατος μισθός, που ο υποψήφιος των σοσιαλιστών Φρανς Τίμερμανς ορίζει στο 60% του μέσου μισθού, ανάπτυξη μέσω κρατικών διαταγών, κράτος εργοδότης, κράτος φιλάνθρωπος, κράτος χωροφύλακας της οικονομίας. Και για να χρηματοδοτηθούν όλα αυτά: φόροι, φόροι, φόροι, που θα οδηγήσουν την Ευρώπη σε βαθειά παρατεταμένη παρακμή. Στο στόχαστο οι γνωστοί εξ ορισμού ένοχοι που στοχοποιεί η αριστερή ιδεοληψία: οι μεγάλες εταιρείες και οι τράπεζες!

Αυτή η αντίληψη για ένα κράτος – πατερούλη παρήγαγε ένα μείζον ευρωπαϊκό πρόβλημα, με πολλές προεκτάσεις: την υπερτροφία του κοινωνικού κράτους. Επί χιλιάδες χρόνια κάθε άνθρωπος ήταν υπεύθυνος για τα οικονομικά του. Όταν δούλευε, έβαζε κάτι στην πάντα για μια πιθανή περίοδο ανέχειας, κρατούσε ένα κομπόδεμα για τα γεράματα και έκανε πολλά παιδιά για να τον γηροκομίσουν. Τον ρόλο αυτό τον ανέλαβε στην Ε.Ε το κράτος. Μα, θα ρωτήσει κάποιος δεν είναι ένδειξη εξέλιξης των κοινωνιών το κοινωνικό κράτος; Είναι. Ως ένα βαθμό. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν το κοινωνικό κράτος γίνεται μηχανισμός εξαγοράς ψήφων, απομυζώντας την παραγωγική οικονομία και δημιουργεί στρατούς ιδρυματοποιημένων οι οποίοι θεωρούν “κεκτημένο” και δικαίωμά τους να ζουν με τα χρήματα του άλλου. Κάθε ευρώ που μπαίνει στην τσέπη ενός, βγαίνει από την τσέπη ενός άλλου - δεν ξέρω πόσοι το έχουν καταλάβει αυτό, από όσους διαδηλώνουν είτε στα Εξάρχεια της Αθήνας, είτε στα Εξάρχεια του Παρισιού με τα κίτρινα γιλέκα.

Δεκάδες έρευνες έχουν καταδείξει την αιτιολογική σχέση ανάμεσα στις αύξηση των κοινωνικών παροχών και στην υπογεννητικότητα. Και είναι αναμενόμενο: το αναδιανεμητικό σύστημα είναι η υπόσχεση του κράτους ότι στα γεράματα δεν θα σε φροντίσουν τα δικά σου παιδιά, αλλά τα παιδιά των άλλων. Κι επειδή και οι άλλοι έχουν την ίδια διαβεβαίωση, η τεκνοποίηση πέφτει κατακόρυφα. Το υπερτροφικό κοινωνικό κράτος πάει κόντρα στη φύση, αμβλύνει ή αποκοιμίζει τις ικανότητες των ανθρώπων: το κίνητρο για εργασία, το κίνητρο για αυτοπροστασία, το κίνητρο για εξέλιξη, ενώ προσθέτει δυσβάστακτα βάρη στην ευρωπαϊκή οικονομία η οποία είναι υποχρεωμένη να ανταγωνιστεί χώρες με διαφορετική οργάνωση.

Το ότι ο κόσμος είναι πια ένα οικονομικό χωριό δεν το αντιλαμβάνονται οι 50 αποχρώσεις του σοσιαλισμού της Ευρώπης. Το ότι κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να έχει την έδρα του, τα κεντρικά του γραφεία και να μισθοδοτεί δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους στην Ευρώπη, αν ο στόχος της πολιτικής της ηγεσίας είναι να κάνει κουμάντο στη δουλειά του, να έχει μόνιμα το μακρύ χέρι της στην τσέπη του και να τον γδέρνει στην φορολογία, δεν φαίνεται να απασχολεί τους γραφειοκράτες της Κομισιόν με τους ηγεμονικούς μισθούς, τις αυτοκρατορικές παροχές και και το ασηπτικό περιβάλλον ζωής.

Αλλά δεν αντιλαμβάνονται και πολλά άλλα, σημαντικότερο από τα οποία είναι η ισλαμική απειλή. Δεν μιλάω για το μεταναστευτικό γενικά, διότι όσοι μετανάστες έρχονται στην Ευρώπη για να ενσωματωθούν στον ευρωπαϊκό πολιτισμό είναι ήδη Ευρωπαίοι στη συνείδηση. Μιλάω για την εισβολή των φορέων ενός νομικοπολιτικού συστήματος, το οποίο, με το προκάλυμμα της θρησκείας, προσπαθεί να εξασφαλίσει κατ’ αρχάς την αποδοχή για να επιβάλει αργότερα, ένα απολύτως ασύμβατο με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό πλαίσιο ζωής που καταπατά βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα και ιδιαίτερα τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών και των μειονοτήτων. Η Ευρώπη θεώρησε ότι θα αφομοίωνε το Ισλάμ, θα το εκκοσμίκευε. Ακόμα ένα τερατώδες λάθος της. Οι νέες γενιές μουσουλμάνων αποδεικνύονται πολύ πιο φανατικοί από τους γονείς τους. Το ότι οι βομβιστές αυτοκτονίας ή οι εκτελεστές αθώων είναι μορφωμένοι ευκατάστατοι μουσουλμάνοι δεύτερης γενιάς αποδεικνύει επίσης ότι το υπόβαθρο αυτών των εγκλημάτων δεν είναι κοινωνικό. Είναι θρησκευτικό. Αυτή τη στιγμή διεξάγεται στην Ευρώπη, και σε ολόκληρο τον κόσμο, ένας μεταμοντέρνος ασύμμετρος πόλεμος που δεν αντιμετωπίζεται με ευχές και με “ζε σουί”. Και πρέπει να ευγνωμονούμε τους ισλαμιστές δολοφόνους αθώων που βιάζονται να δείξουν τις προθέσεις τους, διότι ξύπνησαν τα αντανακλαστικά μιας Ευρώπης άμαθης εδώ και αιώνες σε θρησκευτικούς πολέμους. Αν δεν το έκαναν αυτό τώρα, η Ευρώπη θα μετατρεπόταν σε Ισλαμικό Χαλιφάτο χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, δημοκρατικά, μόλις οι μουσουλμάνοι που πολλαπλασιάζονται εκθετικά αποκτούσαν πληθυσμιακή υπεροχή ή μόλις με τη συνεργασία της αριστεράς κατακτούσαν την εξουσία όπως έκαναν στο κάποτε δυτικότροπο Ιράν. Δεν είναι καθόλου σιγουρο ότι θα το αποφύγουμε αυτό.

Φυσικά υπάρχουν και μετριοπαθείς, εξευρωπαϊσμένοι μουσουλμάνοι. Αλλά δεν δίνουν αυτοί το στίγμα. Αντίθετα, κινδυνεύουν και οι ίδιοι από τους φανατικούς που τους θεωρούν άπιστους και μπορεί να βρεθούν σφαγμένοι όπως εκείνος ο μπακάλης στη Σκωτία που τόλμησε να ευχηθεί στους Χριστιανούς πελάτες του χρόνια πολλά.

Την μουσουλμανική διείσδυση υποβοηθεί η νέα μορφή πουριτανισμού, φασιμού και προληπτικής λογοκρισίας που ονομάζεται πολιτική ορθότητα και διακονείται από τα μέσα μαζικής εξαπάτησης και τις πλουσιοπάροχα χρηματοδοτούμενες ΜΚΟ, όργανα σκοτεινών κύκλων που όμως είναι φως φανάρι τι επιδιώκουν. Τα μέσα μαζικής εξαπάτησης, τον τελευταίο καιρό προωθούν ένα κατασκευασμένο σενάριο που ονομάζεται “άνοδος της ακροδεξιάς”. Τι σημαίνει αυτό; Ήταν ακροδεξιοί οι ευρωπαίοι αλλά δεν το ήξεραν; Υπήρχαν κρυμμένοι ακροδεξιοί σε τίποτα υπόγεια καταφύγια και τώρα αποφάσισαν να βγουν στο προσκήνιο;

Είναι τόσο δύσκολο να καταλάβουμε πως ΟΛΟΙ οι πολίτες της Ευρώπης, από την Ολλανδία μέχρι την Αυστρία, και από τη Γαλλία μέχρι την Ουγγαρία συμφωνούν σε κάτι θεμελιώδες: θέλουν η Ευρώπη να παραμείνει Ευρώπη. Με τον πολιτισμό της και την ιστορία της. Με τα ήθη και τα έθιμά της. Και με κυρίαρχη την κουλτούρα τής ανεκτικότητας που επιτέλους, εδώ και 70 χρόνια, στέριωσε στη γηραιά μας ήπειρο, μετά από αιώνες αλληλοσφαγών και ποταμούς αιμάτων, θρησκευτικών και πολιτικών. Και συμφωνούν στο ότι αυτή την κουλτούρα απειλεί η αθρόα λαθρομετανάστευση που φέρνει καινούργιο αέρα στα πανιά του Ισλάμ. Όσο οι φορείς αυτού του ολοκληρωτικού κοινωνικοπολιτικού συστήματος πληθύνονται και ισχυροποιούνται, τόσο η Ευρώπη της ελευθερίας, της χαράς της ζωής και της αρμονικής συνύπαρξης θα δίνει τη θέση της στην Ευρώπη του φόβου και της απειλής. Οι πολίτες της Ευρώπης έχουν καταλάβει αυτό που δεν θέλουν να παραδεχθούν οι ηγεσίες της: η πολιτική της ανοχής στους μη ανεκτικούς απέτυχε παταγωδώς. Διότι δεν κάνει ανεκτικούς τους τελευταίους. Βάζει δυναμίτη στα θεμέλια της ίδιας της ευρωπαϊκής οικογένειας. Και στέλνουν με κάθε τρόπο, από κάθε κράτος, μήνυμα στην αποχαυνωμένη, ευνουχισμένη ηγεσία της: Καμμία ανοχή στους μη ανεκτικούς!

Θα μου πεις και πώς θα τους ξεχωρίσεις; Αν η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ είχε λόγο στην Ευρώπη, έστω και με έναν ευρωβουλευτή, θα ζητούσε να συγκληθεί μια μια Διαθρησκευτική Σύνοδος με συμμετοχή όλων των ηγετών των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών τουλάχιστον, με όλα τα υποσύνολά τους, με σκοπό να αναγνωρίσουν ΟΛΟΙ ότι οι αιμοσταγείς, ρατσιστικές και μισαλλόδοξες εντολές των ιερών τους βιβλίων αφορούσαν την εποχή για την οποία γράφτηκαν και δεν έχουν καμμία εφαρμογή στον σύγχρονο κόσμο. Θα έπρεπε να το είχαν κάνει ήδη. Κι όποια “εκκλησία” δεν συνυπογράψει ή δεν παρευρεθεί, βγαίνει αυτομάτως εκτός νόμου, σφραγίζονται οι χώροι λατρείας της και κατάσχεται η περιουσία της. Διότι μέχρι να αυτοπροσδιοριστούν, δεν μπορώ να ξέρω ποιοι είναι οι μετριοπαθείς και ποιοι οι… αγριοπαθείς. Ξέρω όμως ότι όσοι διαφημίζουν ως κώδικα συμπεριφοράς σήμερα ένα βιβλίο που προτρέπει τους πιστούς σε εγκλήματα είναι ΗΘΙΚΟΙ ΑΥΤΟΥΡΓΟΙ αυτών των εγκλημάτων.
Δεν ανεβαίνει λοιπόν η ακροδεξιά στην Ευρώπη. Ο φόβος ανεβαίνει, αυτός που δύσκολα αισθάνονται οι πολιτικοί της σήψης με τους εκατό σωματοφύλακες ο καθένας. Και η απελπισία ανεβαίνει για μια Ευρώπη που φαίνεται να μην διαθέτει στοιχειώδεις μηχανισμούς αυτοπροστασίας.

Η Ενωμένη Ευρώπη μόνο τότε έχει πιθανότητες επιβίωσης, αν εξελιχθεί σε ένα κράτος με ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες, ελεύθερους να αποφασίζουν οι ίδιοι για τη διαχείριση των εισοδημάτων τους όπως και για το είδος και την έκταση της ασφάλειάς τους.

Αντίπαλος σ΄ αυτή την προοπτική είναι κατ΄ αρχήν η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία. Η γραφειοκρατία, οι σύγχρονοι πραιτωριανοί, είναι ένα παράκεντρο εξουσίας και έχει την τάση να διογκώνεται εκ φύσεως. Διογκώνεται δε ακόμα περισσότερο, μετατρεπόμενη σε πραγματικό κέντρο εξουσίας όταν η νόμιμη εξουσία είναι αδύναμη είτε λόγω θεσμών, είτε λόγω προσώπων. Στην Ενωμένη Ευρώπη ισχύουν και τα δύο. Άνθρωποι άχροες, άοσμοι και άγευστοι βρίσκονται στις πιο νευραλγικές, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό αλλά εντελώς διεκπεραιωτικές σύμφωνα με ό,τι επικρατεί σήμερα, θέσεις των ευρωπαϊκών οργάνων. Οι σημερινοί ηγέτες της Ε.Ε. επιλέγονται περισότερο για να μην ενοχλήσουν τις εθνικές κυβερνήσεις, παρά για οδηγήσουν αυτοί το όχημα της Ευρώπης στον δρόμο της ενοποίησης όπως έκανε κάποτε ο Ζακ Ντελόρ. Πώς αντιμετωπίζεται αυτή η απειλή; Μα φυσικά, μόνο όταν ενισχυθούν οι πραγματικοί θεσμοί εξουσίας - που δεν είναι ανάγκη να είναι κεντρικοί.
Πάμε ξανά στην Ελλάδα: Παρά την ύφεση το κράτος εξακολουθεί να δαπανά πολλά. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), που είναι ο πλούτος που παράγεται στη χώρα σε ένα χρόνο, είναι σήμερα κάτι λιγότερο από 180 δισ. ευρώ, στα επίπεδα των ετών 2002-2003.

Σύμφωνα με τη Eurostat το 2002 το ελληνικό κράτος ξόδευε για τη λειτουργία του 62 δισ., χωρίς την πληρωμή τόκων για παλιότερα δάνεια (Πρωτογενείς Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης). Το ίδιο κράτος, χωρίς να βελτιωθούν οι υπηρεσίες του, του έφτασε να ξοδεύει το 2009 – με τα δανεικά– 113 δισ. Σήμερα ξοδεύει 80 δισ.

Δηλαδή με το ΑΕΠ στα επίπεδα του 2002, το χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος δαπανά 18 δισ. - 25% περισσότερα από όσα τότε, για να παρέχει ασύγκριτα χειρότερες υπηρεσίες στους πολίτες. Παρά τις περικοπές, στη διάρκεια της κρίσης η προστασία στα ευνοημένα τμήματα του δημοσίου τομέα συνεχίστηκε σε βάρος της παραγωγικής οικονομίας. Ο κρατισμός δεν εντόπισε ούτε ένα προνόμιο που θα μπορούσε να περιοριστεί, αλλά προτίμησε να πνίξει με περισσότερους φόρους την οικονομία. Ποιος το πληρώνει αυτό; Ο οικονομικά αδύναμος για την προστασία του οποίου όλοι οι κρατιστές κόπτονται! Ο κρατισμός αφήνει νοσοκομεία να διαλύονται, για να μην κλείσει άχρηστους οργανισμούς. Προτιμάει να μένουν οι μαθητές χωρίς εκπαιδευτικούς και να κόβει μαθήματα, για να μη βάλει τους καθηγητές να εργαστούν μια ώρα παραπάνω την εβδομάδα.

Το ζητούμενο του κρατισμού είναι να μην αναληφθεί οποιαδήποτε πρωτοβουλία που θα τάραζε τους βολεμένους. Κι ας υποβαθμίζεται καθημερινά η ζωή των πολιτών.

Τη χώρα, ένα κόμμα τη διαφέντευε: ο κρατισμός, μπλε, πράσινος και κόκκινος. Και αν μείνουμε απαθείς στον κρατισμό, η Βενεζουέλα και η Ζιμπάμπουε είναι περισσότερο κοντά απ’ όσο φαίνονται.

Καταλαβαίνω την ερώτηση που έχει φτάσει στο έρκος των οδόντων σας κι αν κρατούσατε μικρόφωνο θα την κάνατε ήδη: κι εμείς τι μπορούμε να κάνουμε; Κρατισμός στην Ελλάδα, κρατισμός στην Ευρώπη, με τι δυνάμεις θα τα βάλουμε μ’ αυτή τη διπλή γραμμή Μαζινώ;

Δεν έχω απάντηση. Δεν ξέρω δηλαδή αν αυτό το εγχείρημα θα έχει αποτέλεσμα, διότι δεν είμαι μελλοντολόγος. Μπορεί μετά από χρόνια, να κουβεντιάζουμε με τα εγγόνια μας και να λέμε: τι κόσμος τότε στο Βελλίδειο! Τι παλμός! Πόσες φλογισμένες ψυχές στο Σπόρτινγκ! Τι κρίμα που χάθηκε κι αυτή η ευκαιρία να αλλάξει η χώρα όπως και τόσες άλλες στην ιστορία της, αρχής γενομένης από τον Καποδίστρια. Δεν ξέρω λοιπόν τι θα καταφερουμε. Ξέρω τον μοναδικό τρόπο με τον οποίο μπορούμε να το καταφέρουμε.

Είναι ο τρόπος με τον οποίο οι παλιοί ξυλοκόποι έσκιζαν έναν κορμό δέντρου που έδειχνε συμπαγής και ανίκητος. Μια σφήνα. Εύρισκαν ένα σημείο που τα νερά του ξύλου ήταν πιο αραιά και την κάρφωναν εκεί. Της έριχναν μερικά χτυπήματα με τη πίσω πλευρά του τσεκουριού μέχρι που ακουγόταν το «κρατς». Και ο αιωνόβιος κορμός άνοιγε στα δύο. Μετά ήταν πολύ εύκολο να τον κόψεις με μαστόρικες τσεκουριές, σαν τούρτα.

Δεν γίνεται αλλιώς, δεν γίνεται με εισοδισμό, με συνεργασία με τους μηχανισμούς της ακινησίας, με γλυκανάλατες θεωρίες για συμφιλίωση και συνεργασία με όλους. Να συνεργαστείς με ποιους; Με αυτούς που προπαγανδίζουν ξεδιάντροπα στα σημερινά τους πολιτικά κείμενα, τη δικτατορία; Μ’ αυτούς που ακόμα και σήμερα ονειρεύονται πηγάδες; Από την άλλη, τα συστημικά κόμματα, είναι στην πραγματικότητα συμφύρματα ανθρώπων με συγκολλητική ουσία την προσδοκία της εξουσίας και κινητήρια δύναμη την αδημονία για την πρόσβαση στον κρατικό κορβανά που αυτή συνεπάγεται. Το βαθύ κράτος που αντιδράει σε κάθε προσπάθεια ανανέωσης είναι συγκοινωνούντα δοχεία με το βαθύ κόμμα. Όποτε άνθρωποι προοδευτικοί, φωτισμένοι, καινοτόμοι αποπειράθηκαν να αλλάξουν ένα κόμμα εκ των έσω, διαπίστωσαν τη δύναμη αυτού που ονομάζουμε κομματικό μηχανισμό. Ο κομματικός μηχανισμός έναν τρόπο ξέρει, αυτόν εμπιστεύεται: το πελατειακό αλισβερίσι. Κι αυτό δεν ξέρει από καινοτομίες. Του κάνεις τα χατίρια; Καλώς! Δεν του τα κάνεις; Αποτάσσεσαι. Έτσι εξωπετάχτηκαν ένα σωρό σοβαροί, δημιουργικοί και υπεύθυνοι άνθρωποι από τα κόμματά τους.

«Ανησυχούσα µε ποιον έφαγε το βράδυ ο Ανδρέας για να δω την άλλη µέρα τι “επιταγή” θα µου έρθει» γράφει ο πρώην Υπουργός Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Κουλουριάνος που έφυγε από τη ζωή πριν δύο μήνες. «Ο Ανδρέας δεν έλεγε ποτέ “όχι”» συνεχίζει ο Κουλουριάνος. «Οταν του µίλαγες στενά για οικονοµικά, αρρώσταινε. Με ρωτάνε µερικές φορές: “Μα δεν ήξερε ο Ανδρέας οικονοµικά;”. Παραήξερε οικονοµικά και γι’ αυτό ακριβώς δεν ήθελε να συζητάει οικονοµικά. Γιατί ήξερε ότι εκεί ισχύει η λογική της οικονοµικής ανάλυσης». Και συνεχίζει για τις ωραίες εκείνες μέρες: «∆ηµιουργήθηκε ένας τρόπος σκέψης που είχε αποσυνδέσει την αµοιβή από την προσπάθεια. Η αµοιβή είχε γίνει ένα είδος ανθρώπινου δικαιώµατος. Ακόµη και σε υπηρεσίες όπως η ΕΡΤ, για παράδειγµα, όπου υπήρχε πλεονάζον προσωπικό, ερχόταν ο υπεύθυνος και µου ζητούσε να προσλάβω 1.200. Του έλεγα ότι δεν γίνεται. Μου απαντούσε “τώρα θα βάλουµε δικούς µας”, ανεξαρτήτως αν χρειάζονταν ή όχι».

Μόνο ένα χρόνο άντεξε ο Κουλουριάνος την επέλαση του πράσινου κρατισμού. Παραιτήθηκε και δεν ξανακούσαμε γι’ αυτόν. Πόσον χρόνο την άντεξε ο Πεπονής; Πόσο χρόνο άντεξαν ο Μάνος, ο Ανδριανόπουλος, η Ξαφά την επέλαση του μπλε κρατισμού;

Δεν γίνεται λοιπόν με εισοδισμό. Γίνεται με σφήνα.

Η «Δημιουργία ξανά» υπήρξε από την πρώη μέρα της ίδρυσής της μια σφήνα, παντού. Στον Δημόσιο λόγο, στα ΜΜΕ, στις μεταπολιτευτικές μας ιδεοληψίες, στον φασισμό της αριστεράς, στην ομφαλοσκοπούσα αυτοϊκανοποίηση τού τάχα μου φιλελεύθερου χώρου. Εδώ και 5 σχεδόν είναι σφήνα και στον κρατισμό της Δημόσιας Διοίκησης, με τον θεσμικό της ρόλο στην Περιφέρεια Αττικής.

Ένα μικρό παράδειγμα που ενδεχομένως κάποιοι να το γνωρίζετε αλλά επιτρέψτε μου να το αναφέρω για να καταγραφεί στα πρακτικά που λένε, καθώς ο κρατισμός είναι σε κάθε μας βήμα, τις περισσότερες φορές καμουφλαρισμένος με το περίβλημα του ανθρωπισμού.

Και πέρυσι και φέτος, στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής ήρθε το ίδιο θέμα προς ψήφιση: η “όλοι ένα βήμα πίσω”, (ούτε το όνομά της δεν θέλω να πω), ζητούσε να εγκρίνουμε δαπάνη ώστε τα παιδιά των υπαλλήλων της Περιφέρειας να πάνε διακοπές σε κατασκήνωση, με τα λεφτά του φορολογούμενου. 540.000 ευρώ ήταν το συνολικό έξοδο και για τις δύο χρονιές.

Σε οποιοδήποτε σοβαρό κράτος, που οι δημόσιες δαπάνες θα διέπονταν από αρχές λογικής, ηθικής και χρηστής διαχείρισης, τέτοιο θέμα δεν θα ετίθετο ποτέ. Από πού κι ως πού τα οικογενειακά έξοδα του ενός θα πρέπει να τα πληρώνει ο άλλος; Όταν μάλιστα ο ένας έχει έναν καλό μισθό (23.000 ευρώ τον χρόνο είναι οι μέσες αμοιβές ενός υπαλλήλου στην Περιφέρεια) και ο άλλος μπορεί να είναι ένας άνεργος που αγοράζοντας γάλα για το παιδί του πληρώνει ΦΠΑ. Με ποια λογική, γενικά, κάποιος που δεν είναι δικαιούχος προνοιακής στήριξης πρέπει να έχει προσωπικά ή οικογενειακά οφέλη από τα λεφτά ενός άλλου;

Όλες οι παρατάξεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, από την ΑΝΤΑΡΣΥΑ μέχρι τη Χρυσή Αυγή ψήφισαν “ΝΑΙ”. Μάλιστα, η εκπρόσωπος της ΝΔ ζήτησε πέρυσι το μέτρο να επεκταθεί και στα παιδιά των Περιφερειακών Συμβούλων! Οι μόνοι που ψήφισαν κατά, και πέρυσι και φέτος, ήμασταν οι σύμβουλοι της ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ο Κωστής Ψαραδέλλης και ο ομιλών. Στις τοποθετήσεις μου εξήγησα τη διαφορά ανάμεσα σε έναν ιδιώτη εργοδότη και σε έναν οργανισμό του Δημοσίου. Ο πρώτος μπορεί, αν τα οικονομικά αποτελέσματα είναι καλά, να δίνει και bonus και αρνιά για το Πάσχα και πληρωμένες διακοπές για τα παιδιά των εργαζομένων και ό,τι άλλο θελήσει. Το κάνει από δικά του λεφτά. Το Δημόσιο διαχειρίζεται τα χρήματα του φορολογούμενου.

Την «όλοι ένα βήμα πίσω» ετοιμάζεται να διαδεχθεί ο χρυσοποίκιλτος. Πήγε λοιπόν για προεκλογική επίσκεψη στα ΕΛΤΑ. Καλά έκανε και πήγε, διότι η Περιφέρεια Αττικής είναι μεγάλος πελάτης των ΕΛΤΑ. Στην εποχή της ηλεκτρονικής επικοινωνίας εξακολουθεί να προτιμάει το επιστολόχαρτο, τον φάκελο και το γραμματόσημο, χαρατσώνοντας τον φορολογούμενο με περίπου 200.000 ευρώ τον χρόνο για έξοδα ταχυδρομείου! Και τι είπε όταν πήγε; Τα εξής απίθανα: “Οφείλουμε να δρομολογήσουμε πρωτοβουλίες και πολιτικές στήριξης των ΕΛΤΑ, επενδύοντας στην καινοτομία, σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες με στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους πολίτες. Στόχος να ανταποκριθούν τα ΕΛΤΑ στις προκλήσεις της νέας εποχής. Με πρόγραμμα, στρατηγική και ρηξικέλευθη αντίληψη θα δουλέψουμε για μία επανεκκίνηση στα ΕΛΤΑ, που θα αποτελέσει μέρος της προσπάθειάς μας να κάνουμε μία Νέα Αρχή για την Αττική!”

Έχουν καμμία οργανική σχέση τα ΕΛΤΑ με την Περιφέρεια Αττικής; Καμμία απολύτως! Είναι Όμιλος Εταιρειών με μεγαλομέτοχο κατά 90% το Δημόσιο, ζημιογόνος, που φεσώνει τον φορολογούμενο με 15,5 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο και έχει συσσωρεύσει χρέη προς Τράπεζες και προμηθευτές που ξεπερνούν τα 150 εκατ. ευρώ. Άρα από πού κι ως πού θα “δουλέψει” ο χρυσοποίκιλτος για την επανεκκίνηση των ΕΛΤΑ; Σκοπεύει να αγοράσει μετοχές; Κι αν θέλει να κάνει μια νέα αρχή για την Αττική, αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει μείωση των περιττών δαπανών της Περιφέρειας, δηλαδή των χρημάτων που πληρώνει η Περιφέρεια για το χαρτοβασίλειο που διακινούν τα ΕΛΤΑ, άρα μείωση των εσόδων των ΕΛΤΑ! Δεν χρειάζεται και πολύ μυαλό για να το καταλάβει αυτό κάποιος, έτσι δεν είναι;

Όμως όταν όλα σ’ αυτή τη χώρα προβάλλονται στο φόντο της “συνεργασίας και της συναλληλίας”, δεν θα βρεθεί και μια… συναλληλία για τα ΕΛΤΑ; Μαζί του ήταν κι ο πρόεδρος του σωματείου των ΕΛΤΑ Αττικής, υποψήφιος σύμβουλός του, ο οποίος χειροκρότησε τα περί επανεκκίνησης των ΕΛΤΑ. Αλλά, σύμφωνα με την μελέτη που ανέθεσε το κράτος στην Price Waterhouse Coopers, η “επανεκκίνηση” των ΕΛΤΑ προϋποθέτει το κλείσιμο 200 ζημιογόνων καταστημάτων και την απόλυση (“έξοδο” το γράφει, κατ’ ευφημισμόν, η μελέτη) 1.800 υπεράριθμων υπαλλήλων, προοπτική την οποία αντιμάχεται ο συνδικαλιστής υποψήφιος σύμβουλος του χρυσοποίκιλτου! Αντιφατικά ζητούμενα, αλλά ποιος κάθεται να σκεφτεί; Πετάμε μια παρόλα, βγάζουμε μια φωτογραφία, δίνουμε και 5 υποσχέσεις “προσωπικού χαρακτήρα”, από αυτές που δεν βγαίνουν στα ΜΜΕ, και έτοιμο το πακέτο της πολιτικής που ρήμαξε τη χώρα.

Έχουμε λοιπόν ανθρώπους, που δύο τινά ισχύουν: ή δεν αντιλαμβάνονται τι κάνουν, έχουν δηλαδή έλλειμμα νοημοσύνης, ή αντιλαμβάνονται αλλά σου λεν “έλα μωρέ τώρα, να τσιμπήσω μερικά ψηφαλάκια θέλω”, έχουν δηλαδή έλλειμμα ηθικής. Ή και τα δύο.

Κι έχουμε ένα θεσμικό πλαίσιο, απολύτως φλου, που τους δίνει τη δυνατότητα να φέρονται έτσι. Ο Καλλικράτης στο άρθρο 4 (Σχέσεις δήμων και περιφερειών) αναφέρει: “Μεταξύ των δύο βαθμών τοπικής αυτοδιοίκησης δεν υφίστανται σχέσεις ελέγχου και ιεραρχίας, αλλά συνεργασίας και συναλληλίας, οι οποίες αναπτύσσονται βάσει του νόμου, κοινών συμφωνιών, καθώς και με τον συντονισμό κοινών δράσεων.”

Πρόκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία. Η αριστερίλα κατάφερε και πέρασε στους πάντες, αριστερούς και δεξιούς την ιδέα ότι η Δημόσια Διοίκηση είναι μια υπόθεση που τη χειρίζονται “φιλαράκια”: «Νταξ’ να ’ουμ, θα τα βρούμε σύντροφε. Καλή διάθεση να υπάρχει.» Κι αν δεν θέλουν ούτε να μυρίσει ο ένας τον άλλον; Πράγμα σύνηθες στην Ελλάδα της κομματοκρατίας, όπου και η ασφαλτόστρωση ενός δρόμου αναγάγεται σε μείζον ιδεολογικό θεμα. Θα θυμάστε, φαντάζομαι, τη διάσημη πλέον ρήση της απερχομένης περιφερειάρχου Αττικής για τη διαφορά μνημονιακών και αντιμνημονιακών στην τεχνική αποκομιδής των σκουπιδιών. Αλλά ακόμα κι αν περιφερειάρχης και δήμαρχος είναι αδερφοποιητοί, ποιος θα πάρει, την κρίσιμη στιγμή, την απόφαση για να εκκενωθεί το Μάτι; Θα ψάχνονται, τη στιγμή που η φωτιά δρασκελάει τα βουνά με 10 μποφώρ άνεμο; Και με ποια νομική κάλυψη θα το κάνει, όταν ξέρει ότι είναι πολύ πιθανόν να βρεθεί στο σκαμνί, ό,τι και να αποφασίσει;

Ποιος θα εποπτεύσει την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για λιγότερο από 10% ταφή αστικών απορριμμάτων μέχρι το 2030; Σήμερα, η Ελλάδα στέλνει σε χώρους υγειονομικής ταφής ή σε σκέτες χωματερές το 75% των σκουπιδιών της. Για θλιβερή σύγκριση, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία έχουν ουσιαστικά καταργήσει την ταφή από το 2014. Θεωρητικά, το πρόγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων το τρέχουν οι Δήμοι. Αλλά δεν θέλουν να επιβάλλουν στους ψηφοφόρους τους ένα σύστημα επιβράβευσης και προστίμων (με την μορφή αυξημένων δημοτικών τελών) για να πετύχουν την ανακύκλωση στην πηγή. Προτιμούν, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, να μην κάνουν τίποτε και τη λυπητερή να την πληρώσει ο φορολογούμενος, όπως τα 51,24 εκατομμύρια ευρώ που πληρώσαμε από το 2015 μέχρι το 2018 για τις ανοιχτές χωματερές της χώρας. Να μια άλλη παγκόσμια πρωτοτυπία: το ευρωπρόστιμο δεν το πληρώνει αυτός που ευθύνεται για την παρανομία, αλλά όλοι μας! Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Εσωτερικών έχουν απειλήσει πολλές φορές ότι θα στείλουν τον λογαριασμό του προστίμου στις Περιφέρειες και τους Δήμους που παρανομούν. Όμως δεν το έκαναν ποτέ, από τον φόβο του πολιτικού κόστους.

Ιδού λοιπόν ο απόλυτα καταστροφικός συνδυασμός: Κανένας δεν εποπτεύει κανέναν, κανένας δεν είναι υπεύθυνος για τίποτε και όλοι πληρώνουμε για όλα. Τι “παράγει” αυτό το πλαίσιο; Αποτυχίες, παρανομίες, χαμένες προθεσμίες. Και δυστυχώς, καμένους και πνιγμένους.

Το τραγικό είνα ότι κανένας πολιτικάντης δεν καταδεικνύει αυτή τη μόνιμη θεσμική αναπηρία. Γιατί; Για δύο λόγους.

Ο πρώτος είναι ότι λίγο-πολύ όσοι ασχολούνται με τις διαδικασίες του Δημοσίου έχουν υποστεί έναν ιδιότυπο μιθριδατισμό. Ζώντας χρόνια σε περιβάλλον θεσμικού “μπάχαλου” και εφιαλτικά αργών διαδικασιών, το έχουν συνηθίσει και το θεωρούν φυσιολογικό. Δεν εξανίστανται, δεν τους ενοχλεί καν. Πώς χαρακτήρισαν τα 3,5 χρόνια που χρειάστηκε η Περιφέρεια Αττικής να στείλει στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, κατεπειγόντως, 5.000.000 ευρώ για κάλυψη εκτάκτων αναγκών από τον σεισμό της Κεφαλονιάς τον Ιανουάριο του 2014; Η “όλοι ένα βήμα πίσω” είπε τα εξής απίθανα: Η διαπεριφερειακή συνεργασία και η αλληλεγγύη έχουν να κάνουν με την αποτελεσματική άσκηση διοίκησης – και με την ανάγκη φερεγγυότητας απέναντι στους πολίτες στους οποίους λογοδοτούμε και από τους οποίους κρινόμαστε.”

Τα τριάμισυ χρόνια για να πάει ένα ποσό από τον έναν λογαριασμό στον άλλον τα έκρινε ως… αποτελεσματκή και φερέγγυα άσκηση διοίκησης!

Ο παρακαθήμενος, και κομματικά ομόσταβλος, Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων την ξεπέρασε: “Είναι ευτυχής συγκυρία – είπε - η υλοποίηση μιας εκφρασμένης με σαφήνεια βούλησης, απόδειξη ότι όταν δουλεύουμε αποτελεσματικά και γρήγορα μπορούμε να υλοποιήσουμε δράσεις αλληλεγγύης.”

Πέρα από τα άθλια, τσοχατζοπούλεια Ελληνικά τους, αυτοί οι δύο απίθανοι τύποι θεώρησαν ότι δούλεψαν αποτελεσματικά, γρήγορα και φερέγγυα, υλοποιώντας στις 21/7/2017 μια απόφαση της 4/2/2014!

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι αυτό το “οικοσύστημα” είναι το ιδανικό περιβάλλον για να αναπτυχθούν τα “προσόντα” των πολιτικάντηδων. Σε ένα οργανωμένο πλαίσιο με ιεραρχική δομή, με δεδομένα και ζητούμενα, με job description, workflow, deadline και auditing, τι τύχη έχουν όλοι αυτοί που δεν έχουν διοικήσει στον ιδιωτικό τομέα ούτε περίπτερο; Πώς θα μπορούν να πουλάνε στους πάντες τα πάντα; Θα μπρούσα να γράφω τόμους για το θεσμικό μπάχαλο της Δημόσιας Διοίκησης. Το παρακμιακό θεσμικό περιβάλλον έλκει παρακμιακούς ανθρώπους οι οποίοι το κάνουν ακόμα χειρότερο. Φαύλος κύκλος. Με τέτοιους θεσμούς είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι θα πνιγόμαστε και θα καιγόμαστε. Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε: ένα κράτος χρειάζεται management σε κάθε επίπεδο διοίκησης. Με “συναλληλίες”, χωρίς ιεραρχική δομή, χωρίς σαφείς αρμοδιότητες και χωρίς προσωποποιημένη ευθύνη, η χώρα είναι μη κυβερνήσιμη, κι ο Θεός να γίνει πρωθυπουργός ή περιφερειάρχης.

Η μη κυβερνησιμότητα της χώρας ήταν το μείζον θέμα που αναδείξαμε αυτά τα χρόνια. Αλλά δεν ήταν το μόνο.

Μιλήσαμε έξω απο δόντια, για θέματα που το πολιτικό σύστημα ούτε καν αγγίζει. Για τη γάγγραινα του κρατικού συνδικαλισμού, προτείναμε την κατάργηση της απεργίας στο Δημόσιο, την άρση της μονιμότητας και τον προσδιορισμό των αμοιβών των δημοσίων υπαλλήλων, βάσει της σχέσης κόστους αποτελέσματος, ώστε οι αποδοτικοί να προχωρούν και να ανταμείβονται, ενώ οι τεμπέληδες να φεύγουν, αποκαλύψαμε τα ντοκουμέντα της διακομματικής συμπαιγνίας που λυμαίνεται τα χρήματα του φορολογούμενου, παρουσιάσαμε σχέδια εκσυγχρονισμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων και την προστασία του περιβαλλοντος, δείξαμε πώς οι άνθρωποι μπορούν να σώζονται κι από τις φωτιές και τις πλημμύρες μέσω εφαρμογών πληροφορικής και τηλεματικής, είπαμε «όχι» στις πελατειακές προσλήψεις όταν όλοι οι άλλοι είπαν «ναι», είπαμε «ναι» σε επενδυτικά σχέδια όταν όλοι οι άλλοι έλεγαν «όχι», ξεγυμνώσαμε τη θεσμική ανομία που έχει λανσάρει η αριστερά και έχουν υιοθετήσει όλα τα κόμματα, αγνοήσαμε το πολιτικό κόστος, αγνοήσαμε τις απειλές κατά της σωματικής ακεραιότητας και αναλάβαμε πράξεις πολιτικού ακτιβισμού που απέδωσαν: χτυπήθηκα άγρια δύο φορές από τους τραμπούκους του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο χώρος του Περιφερειακού Συμβουλίου που ήταν γκαλερί αριστερισμού είναι έκτοτε πεντακάθαρος. Δεν τόλμησαν να ξανακολλήσουν ούτε γραμματόσημο.

Ακόμα, υπερασπιστήκαμε την έννοια του πατριωτισμού και της ελληνικότητας που αντιμάχεται η αριστερά και κρύβει σαν την Ελένη στο Κωσταλέξι η δεξιά με τα ενοχικά σύνδρομα. Όχι μιας μίζερης κοσμοφοβικής εθνικοφροσύνης, όχι τον πατριωτισμό των αρχαίων ημών προγόνων που μηρυκάζει ένα παρελθόν που δεν το κατανοεί άρα δεν το δικαιούται, αλλά αυτή τη σπάνια ισορροπία ανάμεσα στον ορθολογισμό και τη φαντασία, στο πρακτικό μυαλό και την ποίηση, στη δράση και το ονειροπόλημα, όπως έλεγα τον Οκτώβριο του ’11 στην πρώτη εμφάνιση της Δημιουργίας στον Δαναό.

Είμαστε οι φορείς ενός εξωστρεφούς πατριωτισμού του μέλλοντος, που πατάει γερά στα πόδια των σημερινών Παπανικολάου, και προσπαθούμε να δυναμώσουμε αυτά τα πόδια για να μπορέσουν να στηρίξουν τη χώρα. Πόσοι Παπανικολάου είναι μέσα σ’ αυτό το στάδιο; Πόσα θαυμάσια μυαλά θα μπορούσαν να εκτοξεύσουν την Ελλάδα, την οικονομία και τον πολιτισμό της, αλλά φτιάχνουν βαλίτσες για να φύγουν;

«Είμαι 27 χρονών. Έχω διδακτορικό στην Πληροφορική. Έχω πρόταση να δουλέψω στον Καναδά. Θέλω όμως να μείνω στη χώρα μου. Δεν υπάρχει ωραιότερος τόπος για να ζει κάποιος. Τι με συμβουλεύετε να κάνω;» Με ρώτησε πριν λίγο καιρό ένας ωραίος Έλληνας που ετοιμαζόταν να ακολουθήσει τον δρόμο του Παπανικολάου, χωρίς κιόλας να χρειαστεί στο ξεκίνημά του να πουλάει χαλιά. Του λέω: με ρωτάς ως πολιτικό, αλλά θα σου απαντήσω ως πατέρας: φύγε αγόρι μου, όσο πιο μακριά μπορείς. Μακριά από το τέρας του κρατισμού που θα σε καταπιεί. Έχει πολύ κουπί ακόμα. Αλλά από κει που θα είσαι, διάδωσε το μήνυμά μας, γιατί εμείς θα μείνουμε εδώ για να το νικήσουμε το τέρας.

Γι’ αυτό είμαστε σήμερα εδώ. Όχι για τις επόμενες εκλογές. Αλλά για τις επόμενες γενιές! Πασχίζουμε για την εποχή που οι Παπανικολάου του μέλλοντος θα βρίσκουν ανθρώπους με πλατειές ιδέες, ευγενή αισθήματα και υψηλά ιδεώδη στην ίδια τους την πατρίδα και δεν θα χρειάζεται να τα ψάχνουν στην άλλη άκρη του κόσμου. Οι εκλεκτοί συνεργάτες που αποφάσισαν να εκτεθούν μαζί μου στον αγώνα για ένα σοβαρό, σύγχρονο κράτος που δεν θα τρώει τα παιδιά του κι εσείς που ήρθατε σήμερα να στηρίξετε την προσπάθειά μας, αποδεικνύετε ότι μπορεί μετά από χρόνια, να μιλάμε στα εγγόνια μας και να λέμε: είδες, τα καταφέραμε!

Θάνος Τζήμερος