GR
EN Η εικόνα του σπιτιού μας αποτελούσε πάντα μια ένδειξη του εσωτερικού μας κόσμου, των επιθυμιών, των στόχων, της αγωνίας και των συναισθημάτων μας.
Η απεικόνιση του σπιτιού είναι ένα απο τα πιο συχνά θέματα σχεδίου για τα παιδιά μικρής, μέσης, αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας, συχνότερο στα κορίτσια.
Ο σχεδιασμός του αποτελεί συχνά ψυχολογικό τέστ, μέσο έκφρασης και ανάλυσης του ψυχολογικού κόσμου του ανηλίκου ή μιας διαταραγμένης προσωπικότητας, που μπορεί να αναδείξει κρυφές πληγές του παρελθόντος ή να προβάλλει σημάδια διαταραχής του παρόντος.
Το σπίτι, συχνά αποκτά τη μορφή προσώπου με τη στέγη να αποτελεί την κόμη, τα παράθυρα τα μάτια και την πόρτα το στόμα. Οι ψυχολόγοι συνδέουν τη μορφή αυτή, συνήθως με το πρόσωπο της μητέρας, αφού εκείνη είναι το κυρίαρχο πρόσωπο του σπιτού όσον αφορά τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος, τη φροντίδα του τρόπου διαβίωσης των ενοίκων, αλλά και τη διαμόρφωση των σχέσεων μεταξύ τους. Αυτό τουλάχιστον ίσχυε παλιότερα, όταν οι ρόλοι των γονιών μιας οικογένειας ήταν ξεκάθαροι.
Στον σύγχρονο κόσμο οι ρόλοι των γονιών άλλαξαν. Η γυναίκα κατακτώντας την αυτονομία της, την οικονομική της ανεξαρτησία, διεκδικώντας την επαγγελματική της αναγνώριση και καρριέρα, αναγκάστηκε να υποχωρήσει από την επίτευξη του φυσικού της στόχου που ήταν η δημιουργία ενός σπιτιού και μιας οικογένειας, σύμφωνα με τα πρότυπα ή τα όνειρά της. Παραχώρησε μεγάλο μέρος των ευθυνών στον σύζυγο, στο υπόλοιπο οικογενειακό περιβάλλον ή και σε άγνωστους εξειδικευμένους αμοιβόμενους επαγγελματίες. Στο σύγχρονο κόσμο, ο γρήγορος απογαλακτισμός των παιδιών, η αυτονομία, η απεξάρτηση, η ανάπτυξη της αυτόνομης προσωπικότητάς τους και η αναζήτηση των ικανοτήτων και χαρισμάτων τους έγινε η νέα ευθύνη των γονιών, ακόμη και από την προνηπιακή ηλικία των παιδιών τους.
Στον σύγχρονο Δυτικό κόσμο, τα παιδιά περνούν τον περισσότερο χρόνο εκτός σπιτιού και γειτονιάς, στο σχολείο, σε εξωσχολικές δραστηριότητες, σε εκδηλώσεις διασκέδασης, εκδρομές, κατασκηνώσεις. Το πατρικό σπίτι έχει χάσει το ειδικό βάρος και τις ρίζες που προκαλούσαν το συναίσθημα της ασφάλειας, της προστασίας, την σταθερότητας, της εμπιστοσύνης, της εσωτερικής γαλήνης.
Οι οικογένειες χωρίζουν, αλλάζουν συχνά σπίτι, ζουν σε σπίτια επιπλωμένα ή διακοσμημένα από επαγγελματίες.
Το σπίτι που γυρνώντας απο το σχολείο μάς περίμενε φρεσκαρισμένο, με στρωμένο κρεββάτι, συμμαζεμένο το γραφείο και με ζεστό φαί στο τραπέζι, δεν υπάρχει πια. Το σπίτι που κοιτούσαμε απο το πάρκο αναζητώντας την μορφή της μαμάς στο μπαλκόνι, μήπως αντιληφθεί τη ζαβολία μας ή μήπως έφτασε η ώρα να μας φωνάξει σπίτι, έχει χαθεί. Μαζί, χάθηκαν και τα μεγάλα κυριακάτικα τραπέζια με τη φασαρία στις καρέκλες και τις βαρετές συνταγές της κουμπάρας, τις ποδοσφαιρικές διαμάχες των ανδρών, τις επαναλαμβανόμενες αφηγήσεις των παιδικών χρόνων των παππούδων, τις αστείες ιστορίες από τα ταξίδια των θείων, το πλύσιμο των εκατοντάδων πιάτων και το συμμάζεμα σε απόλυτη ησυχία για να μην ταραχτεί η σιέστα των μεγάλων και του αρχηγού μπαμπά, η μυρωδιά του ελληνικού καφέ και το σπιτικό γλυκό που απο την αρχή περιμέναμε, τα ανταγωνιστικά παιχνίδια με τα ξαδέλφια που πάντα κατέληγαν σε δράματα, το τάβλι με τον παππού . . . .
Όλα αυτά έχουν χαθεί ή έχουν περιοριστεί ίσως μόνο στις εθνικές και θρησκευτικές γιορτές.
Ξεριζώνοντας την προσωπικότητα απο το σπίτι, χάνουμε ένα κομμάτι της δικής μας προσωπικότητας, που πιθανόν μεγαλώνοντας, να περάσουμε πολλά χρόνια αναζητώντας το.
Τώρα, εξαιτίας της επιδημίας του κορονοϊού, όλος ο Δυτικός σύγχρονος κόσμος καλείται να παραμείνει στο σπίτι και να βρεί τρόπο να ρυθμίσει την ζωή του μέσα σ’αυτό.
Ίσως μας δίνεται μια ευκαιρία να προβληματιστούμε και να επαναπροσδιορίσουμε τις επιθυμίες μας όλοι.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Το έργο δημιουργήθηκε με αφορμή την πρόσκληση καλλιτεχνών απο το ΚΕΘΕΑ για την καλλιτεχνική επέμβαση σε προκατασκευασμένο καλούπι χάρτινου σπιτιού, με σκοπό την έκθεση και πώλησή τους για την οικονομική ενίσχυση του οργανισμού.
Στη δική μου παρέμβαση δημιούργησα ένα εσωτερικό σπιτιού, φωτεινό, όπου η στέγη και όλοι οι εσωτερικοί τοίχοι απεικόνιζαν έναν ανοιξιάτικο καταγάλανο ουρανό με λευκά σύννεφα, ενώ όλο το πάτωμα ήταν ένας καθρέφτης που αντανακλούσε τα χρώματα του ουρανού.
Η τρισδιάστατη μορφή του ανθρώπου, φτιαγμένη απο πράσινο (της μούχλας) σφουγγάρι moss (υλικό εύπλαστο, απορροφητικό, ευτελές που με την πάροδο του χρόνου μετατρέπεται σε σκόνη) με το μισό σχεδόν σώμα κρεμασμένο έξω απο το παράθυρο, έμοιαζε να αναμένει κάτι ή κάποιον για να τον ευθυμήσει.
Ο εξωτερικός χώρος ήταν ντυμένος με συμμετρικά ζωγραφισμένα τούβλα, θέλοντας να δημιουργήσει την αίσθηση του ιδρυματικού εγκλωβισμού μιας συντηρητικής τάξης πραγμάτων, κτισμένη με οικείο υλικό που συγχρόνως παραπέμπει σε κάτι διαχρονικό και μνημειώδες.
Προσπάθησα έτσι να αποδώσω το Σπίτι ως Μνήμη, ως Σύμβολο και ως Αντανάκλαση του Εγώ μας.
Το έργο το Σπίτι συνοδεύονταν ή συνόδευε το ποίημα του Χ.Λ. Μπόρχες «Ο καθρέφτης»
Εγώ, από παιδί, φοβόμουνα πως ο καθρέφτης
μού’δειχνε άλλο πρόσωπο ή μια τυφλή
μάσκα απρόσωπη που θα’κρυβε
κάτι χωρίς αμφιβολία κτηνώδικο.
Φοβόμουνα συγχρόνως,
πως ο σιωπηλός χρόνος του καθρέφτη
παρέκλινε απο την καθημερινή πορεία
των ωρών του ανθρώπου που φιλοξενούσε
μέσα στον τεράστιο φανταστικό ορίζοντά του
όντα και μορφές και χρώματα καινούργια.
(Σε κανέναν δεν τό’πα, το παιδάκι είναι δειλό.)
Εγώ φοβάμαι τώρα ότι ο καθρέφτης εγκλώβιζε
το πραγματικό πρόσωπο της ψυχής μου,
της πληγωμένης απο σκοτάδια και λάθη
που ο Θεός τη βλέπει
και ίσως τη βλέπουν και οι άνθρωποι.
Πηγή: vimapress.gr
